Co to jest danina solidarnościowa i kto musi ją zapłacić?

2023-04-17

Danina solidarnościowa to stosunkowo nowy podatek, który został wprowadzony w 2019 roku. Najprościej rzecz ujmując, dotyczy on najbogatszych podatników. W związku z tym wzbudził wiele wątpliwości, kto zapłaci takie zobowiązanie i ile będzie wynosił? Na najważniejsze pytania odpowiadają eksperci Podatnik.info!

Spis treści:

• Czym jest danina solidarnościowa?
• Kto zapłaci podatek solidarnościowy?
• Jak obliczyć podatek solidarnościowy?
• Podsumowanie: Danina solidarnościowa 2022 – to musisz wiedzieć!

Czym jest danina solidarnościowa?

Na przestrzeni ostatnich lat pojawiły się nowe przepisy, które wprowadzają dodatkowe zobowiązania podatkowe. Jednym z istotnych aktów prawnych jest ustawa z dnia 23 października 2018 roku o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych (Dz. U. poz. 2192). To właśnie na mocy znajdujących się w niej przepisów została wprowadzona danina solidarnościowa. Najważniejsze regulacje pojawiają się dodatkowo w art. 30h ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350).

Na mocy powyższych przepisów został wprowadzony III próg podatkowy. Do tej pory w opodatkowaniu na zasadach ogólnych obowiązywały tylko dwa w zależności od wysokości dochodu.

• I próg podatkowy dotyczy podatników uzyskujących dochody nieprzekraczające 120 000 zł. Stawka wynosi w tym przypadku 12%. Przed 2022 roku podatek wynosił 17% i dotyczył osób zarabiających do 85 528 zł.
• II próg podatkowy dotyczy podatników uzyskujących dochody powyżej 120 000 zł. Stawka wynosi w tym przypadku 32%. Podatek tej wysokości należy obliczyć wyłącznie od nadwyżki ponad kwotę 120 000 zł.

Danina solidarnościowa ma z kolei zastosowanie do dochodów, które zostały osiągnięte od 1 stycznia 2019 roku. Jej wysokość wynosi 4% podstawy obliczenia. Co ważne, jest to niezależne zobowiązanie od podatku dochodowego należące do grupy obciążeń publicznoprawnych. Oznacza to, że osoba, która musi uiścić taką opłatę, nie jest zwolniona z uregulowania podatku na powyższych zasadach. Ponadto dotyczy także podatników prowadzących działalność gospodarczą podlegających opodatkowaniu, na przykład podatkiem liniowym.

Podatek solidarnościowy ma na celu pobór daniny od najbogatszych podatników, która zostanie przekazana na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Zobowiązanie opłaca się jednorazowo za cały rok

Kto zapłaci podatek solidarnościowy?

Podatek solidarnościowy 2022 muszą zapłacić podatnicy, których suma dochodów przekroczyła w danym roku podatkowym kwotę 1 000 000 zł. Jest to jeden z najważniejszych kryteriów. Należy podkreślić, że daninę oblicza się wyłącznie od nadwyżki ponad 1 000 000 zł. Jeżeli podatnik został zobowiązany do uregulowania podatku, wówczas musi wywiązać się z niego do końca kwietnia. W 2023 roku jest to dzień wolny od pracy, dlatego ostateczny termin przesuwa się na dzień 2 maja.

Podatnik zarabiający więcej niż 1 000 000 zł musi złożyć deklarację DSF-1. Pozostaje jednak pytanie, czy każda osoba osiągająca takie dochody powinna opłacić daninę solidarnościową? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podatek solidarnościowy muszą opłacić:

• Osoby fizyczne, których dochody przekroczyły kwotę 1 000 000 zł i są objęte skalą podatkową,
• Osoby, które uzyskiwały dochody objęte stawką 19% z tytułu działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej,
• Osoby, które sprzedają instrumenty finansowe między innymi: akcje lub udziały,
• Osoby, które uzyskały dochody osiągnięte za granicą objęte metodą proporcjonalnego odliczenia, na przykład zarobki z Holandii, Wielkiej Brytanii czy Austrii.

Podatek solidarnościowy obowiązuje zarówno osoby prowadzące działalność gospodarczą, jak i wspólników spółek osobowych.

Co ważne, podatek solidarnościowy nie obejmuje dochodów osiągniętych w krajach objętych metodą wyłączenia z progresją. Dotyczy to na przykład: Niemiec, Francji, Czech, Szwajcarii czy Szwecji.

Dodatkowo warto pamiętać, że danina solidarnościowa 2022 nie obowiązuje przychodów, które zostały uzyskane z następujących źródeł:

• Najmu lub dzierżawy, jeżeli są objęte ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
• Sprzedaży nieruchomości, jeżeli została przeprowadzona poza działalnością gospodarczą,
• Pasywnych odsetek od pożyczek, obligacji, tytułu dywidend lub innych dochodów z udziału w zyskach osób prawnych.

Należy również pamiętać, że na początku 2021 roku zostały wprowadzone zmiany, które zwolniły z obowiązku opłacania daniny wspólników spółek komandytowych oraz spółek jawnych objętych podatkiem CIT.

Jak obliczyć podatek solidarnościowy?

Poniżej prezentujemy listę źródeł przychodów, które należy wziąć pod uwagę podczas wyliczenia podatku solidarnościowego:

• dochody opodatkowane według skali podatkowej, na przykład: dochody z pracy, działalności gospodarczej, emerytur, rent, wynagrodzenia z umów zlecenia i o dzieło, praw autorskich itp.,
• dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, z odpłatnego zbycia udziałów i akcji oraz z tytułu objęcia udziałów i akcji,
• dochody z działalności gospodarczej oraz działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych według stawki liniowej w wysokości 19%,
• dochody z zagranicznej spółki kontrolowanej.

Obliczanie podatku solidarnościowego:

Pierwszym krokiem, jaki należy wykonać w celu obliczenia podatku solidarnościowego, jest zsumowanie powyższych dochodów.  Jeżeli kwota ta przekracza 1 000 000 zł, wówczas od nadwyżki należy obliczyć daninę.

Drugim krokiem jest odliczenie od tej sumy kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz dodatkowych płatności w przypadku zagranicznych spółek kontrolowanych.

Trzecim krokiem jest obliczenie daniny solidarnościowej od nadwyżki sumy dochodów pomniejszonej o powyższe wydatki.

W formularzu DSF-1 należy uwzględnić zarówno dochody, jak i kwoty pomniejszające ich wysokość. Jeżeli dojdzie do pomyłki, podatnik powinien złożyć odpowiednią korektę dokumentu.

Podsumowanie: Danina solidarnościowa 2022 – to musisz wiedzieć!

Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje dotyczące III progu podatkowego.

• Danina solidarnościowa 2022 to zobowiązanie, które dotyczy nadwyżki dochodów ponad kwotę 1 000 000 zł. Potoczenie nazywana jest III progiem podatkowym.
• Wysokość podatku solidarnościowego wynosi 4% i obejmuje dochody opodatkowane według skali podatkowej, odpłatnego zbycia instrumentów finansowych i papierów wartościowych, pochodzące z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej opodatkowanych według stawki liniowej w wysokości 19%, a także z zagranicznej spółki kontrolowanej.
• Podatek solidarnościowy nie obejmuje dochodów z najmu lub dzierżawy objętych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, sprzedaży nieruchomości przeprowadzonej poza działalnością gospodarczą, pasywnych odsetek od pożyczek, obligacji, tytułu dywidend lub innych dochodów z udziału w zyskach osób prawnych.
• Daniny nie muszą opłacać wspólnicy spółek komandytowych oraz spółek jawnych objętych podatkiem CIT.
• Danina solidarnościowa nie obowiązuje także dochodów osiągniętych w krajach objętych metodą wyłączenia z progresją.
• Podatek solidarnościowy należy obliczyć, sumując najpierw dochody ze źródeł podlegających opodatkowaniu. Następnie od tej kwoty odliczyć sumę składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz dodatkowych płatności w przypadku zagranicznych spółek kontrolowanych. Ostatnim krokiem jest obliczenie daniny 4% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł.
• Informacje o wysokości dochodów i wydatków należy uwzględnić w formularzu DSF-1. Jeżeli dojdzie do pomyłki, podatnik musi złożyć dodatkową korektę.
• Daninę należy opłacić niezależnie od podatku dochodowego do końca kwietnia. W 2023 roku ostatecznym dniem uregulowania zobowiązania jest 2 maja.
• Osoby objęte daniną muszą opłacić od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł zarówno podatek dochodowy obliczony według obowiązujących przepisów, jak i daninę solidarnościową.

Jeżeli masz dodatkowe pytania dotyczące swojej sytuacji podatkowej, możesz zadać je naszym ekspertom z obszaru księgowości lub prawa podatkowego. W tym celu wystarczy pobrać bezpłatny program Podatnik.info. Dodatkowo zapewniamy możliwość złożenia deklaracji podatkowej nawet w 5 minut. Sprawdź dostępne rozwiązania i przekonaj się, co jeszcze zyskasz, wybierając darmowy program Podatnik.info!