Podatek od kryptowalut

2024-02-14 Aktualizacja: 2024-03-04

W Internecie można przeczytać wiele informacji opisujących podatek od kryptowalut, tj. kto powinien go płacić, kiedy i na jakich zasadach. Niestety, w wielu artykułach informacje zostały przekazane w sposób, który jest trudny do zrozumienia. W tym artykule w przystępny sposób przekazujemy niezbędne informacje na temat podatku od kryptowalut. Zapraszamy do lektury!

Przychody z kapitałów pieniężnych

Kryptowaluty można trzymać na wielu platformach. Najpopularniejsze z nich to Coinbase, Binance, Kraken, BitBay, eToro i Revolut. Jeśli chodzi o podatki, nie ma znaczenia, gdzie administrator danej platformy ma swoją siedzibę. Waluty wirtualne są przedmiotem handlu elektronicznego i mogą stanowić źródło przychodu, więc i tak musisz uwzględnić przychody z kryptowalut w swojej rocznej deklaracji podatkowej.

Przychody z obrotu kryptowalutami - czy polskie organy podatkowe mogą wiedzieć o moich rachunkach zagranicznych?

Tak, mogą. Po pierwsze, wszystkie godne zaufania giełdy gromadzą Twoje dane osobowe zgodnie z przepisami dotyczącymi przeciwdziałania praniu pieniędzy i wymianie informacji podatkowych. Po drugie, pewnego dnia musisz wypłacić pieniądze, które zgromadziłeś i dokonać wymiany waluty wirtualnej, odpłatnego zbycia waluty wirtualnej lub zapłaty walutą wirtualną, która nie jest prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez Narodowy Bank Polski. W takiej sytuacji organy podatkowe zostaną powiadomione o sprzedaży kryptowalut i wszelkich działaniach związanych ze zbyciem waluty wirtualnej.

Podatek od kryptowalut wynosi 19% Twojego zysku - w rozliczeniu podatku nie ma znacznia rodzaj kryptowaluty. Twój zysk to różnica między tym, co zapłaciłeś za wymianę waluty wirtualnej, a tym, za co ją sprzedałeś. Od zysku można odliczyć koszty uzyskania przychodu z kryptowalut, czyli udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione w celu zakupu i sprzedaży kryptowalut, np. opłaty maklerskie płatne w pieniądzu fiducjarnym. Niestety do kosztów uzyskania przychodu z kryptowalut nie można zaliczyć zakupu sprzętu i energii elektrycznej do kopania waluty wirtualnej.

Waluta wirtualna i opodatkowanie kryptowalut - zasady opodatkowania odpłatnego zbycia walut wirtualnych

Chociaż przepisy podatkowe dotyczące zysków z walut wirtualnych są dość proste, niekiedy nie jest łatwo obliczyć podatek od kryptowalut. Nietrudno jest popełnić kosztowny błąd w obrocie instrumentami finansowymi. Oto najważniejsze zasady dotyczące transakcji wirtualnych kapitałów pieniężnych.

• Opodatkowane są tylko wymiany na prawny środek płatniczy czyli pieniądze fiducjarne, np. USD, EUR, PLN. Wymiana taka dokonuje się każdorazowo wtedy, gdy używasz w rozliczeniach kryptowalut: nabywasz usługę, prawo majątkowe niebędące walutą wirtualną, czy też dokonujesz uregulowania zobowiązań walutą wirtualną. Wszystkie wymiany pomiędzy walutami wirtualnymi nie podlegają opodatkowaniu. Dotyczy to również wymiany na stablecoiny takie jak Tether, USD Coin i TrueUSD.
• Wszystkie wymiany z i na pieniądze fiducjarne muszą być wykazane w walucie polskiej. Przeliczenie należy wykonać zgodnie z kursem Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego transakcję. Jeśli dokonałeś odpłatnego zbycia waluty wirtualnej na większą skalę (np. setki wpłat, transferów i wypłat), może to być technicznie trudne.
• Nie możesz odliczyć strat z poprzednich lat, ale możesz odliczyć koszty zakupu monet.
• Możesz odliczyć zagraniczny podatek u źródła kapitałów pieniężnych.

Trzymasz kryptowaluty przez wiele lat i nie miałeś z tego tytułu żadnych dochodów? Nadal musisz to zgłosić!

Jeśli jesteś posiadaczem waluty wirtualnej i nie miałeś z tego tytułu przychodów w ubiegłym roku, to i tak nadal jesteś zobowiązany rozliczyć kryptowaluty. Pokazanie, ile zapłaciłeś za swoje monety w zeznaniu podatkowym, umożliwi skorzystanie z odliczeń od podatku z tytułu transakcji kryptowalutami w nadchodzących latach. Nawet jeśli nie planujesz sprzedawać swoich monet w najbliższej przyszłości, warto sprawdzić, czy istnieje koszt, który możesz odliczyć, aby obniżyć dochód (rozumiany jako nadwyżka kosztów uzyskania przychodów) do opodatkowania. Potrzebne są do tego udokumentowane wydatki bezpośrednio poniesione na obrót krytpowalutami (dowodem są przykładowo wyciągi bankowe). Mogą to być przykładowo opłaty maklerskie rozumiane jako koszty poniesione w związku z zakupem kryptowaluty.

Wydałeś więcej na zakup monet? Koniecznie uwzględnij to swojej deklaracji PIT jako koszty uzyskania przychodów!

Jeśli wydałeś dużą sumę pieniędzy na zakup monet walut wirtualnych, które sprzedałeś i nie przyniosły Ci one żadnych zysków, musisz to zgłosić do Urzędu Skarbowego właściwego do miejsca Twojego zamieszkania.

Jeśli w swojej deklaracji podatkowej wykażesz koszty nabycia kryptowaluty (zgodnie z prawem trzeba to zrobić), to będziesz mógł przenieść te koszty na kolejne lata i dokonać odliczenia od podatku na podstawie sprzedaży kryptowaluty z poprzednich lat. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, które umożliwią Ci zabezpieczenie swojego źródła przychody i sprawią, że rozliczenie podatku w Polsce stanie się łatwiejsze!

• Spróbuj ograniczyć wymianę kryptowaluty na prawny środek płatniczy (do walut fiducjarnych) lub używaj stablecoinów.
• Jeśli musisz dokonać wymiany na pieniądze fiducjarne, rozważ wybór par PLN, np. BTCPLN lub ETHPLN.
• Złóż roczne zeznanie podatkowe również wtedy, gdy nie uzyskałeś żadnych dochodów (np. z tytułu zbycia waluty wirtualnej).
• Pamiętaj, aby uwzględnić zyski z kryptowalut w zeznaniu podatkowym za rok 2023!

A co z podatkiem VAT?

Profesjonalny obrót kryptowalutami, a więc posiadający cechy pewnej organizacji i ciągłości, to w świetle ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z tym podlega on opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czyli podatkiem VAT. Jednocześnie jednak jest to działalność zwolniona z tego podatku. W konsekwencji podatnik nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego w przypadku zakupu towarów i usług związanych z działalnością związaną z wydobywaniem i sprzedażą walut wirtualnych.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Sprzedaż lub wymiana kryptowalut poza obrotem zawodowym, która jest nieobjęta podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, powinna skutkować obowiązkiem płatności podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości jednego procenta. Mimo tego Ministerstwo Finansów nakazało wstrzymanie poboru podatku od podatników nabywających kryptowaluty w drodze umowy sprzedaży lub zamiany w przypadku zawarcia umów będących podstawą transakcji w okresie od 13 lipca 2018 roku do 31 grudnia 2018 roku. Do tego czasu planowane było wprowadzenie wyraźnego ustawowego zwolnienia sprzedaży walut wirtualnych lub wymiany kryptowalut z podatku od czynności cywilnoprawnych. Nowe przepisy, które weszły w życie 1 lipca 2020 roku, bezterminowo zwalniają transakcje kryptowalutami z podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zapłata podatku od kryptowalut w 2023/2024 - płacisz tylko podatek od swoich dochodów

Masz obowiązek zapłacenia podatku od osób fizycznych w związku z handlem kryptowalutami tylko wtedy, gdy Twoje transakcje walutami wirtualnymi przynoszą dochód lub są dokonywane w celu osiągnięcia przychodu. Z kolei dochód to nic innego jak przychód uzyskany ze sprzedaży kryptowaluty lub jej zamiany na towar lub usługę i pomniejszony o koszty uzyskania przychodów w danym roku.

Jeśli w danym roku nie sprzedałeś żadnych kryptowalut, ani nie zapłaciłeś nimi za np. usługę, przychód nie zostanie uwzględniony i nie zostaną uwzględnione żadne dochody. Jeśli kupiłeś kryptowaluty za więcej niż sprzedałeś je w danym roku, również nie wykażesz żadnego dochodu i nie będziesz podlegać opodatkowaniu. Warto też wspomnieć, że nabycie waluty wirtualnej poprzez wymianę za inne waluty wirtualne jest neutralne podatkowo. W innym przypadku należy rozliczyć podatek.

Podatek od kryptowalut w Polsce za rok 2023 - pokazujesz wszystkie transakcje kupna i sprzedaży

Twój roczny zwrot powinien zawierać wszystkie Twoje transakcje zakupu i sprzedaży kryptowalut w danym roku. Przez sprzedaż można rozumieć zarówno sprzedaż, w której zapłata odbywa się w tzw. pieniądzach FIAT, czyli np. PLN, USD, EUR, jak i wykorzystanie waluty wirtualnej do zapłaty za towary i usługi.

Aby uzyskać zwrot kosztów uzyskania przychodów (kosztami uzyskania przychodów są np. udokumentowane wydatki poniesione na nabycie walut wirtualnych i zbycie kryptowalut), wszystkie transakcje zakupu kryptowalut sumujesz w deklaracji PIT. Zsumowane sprzedane wirtualne kapitały pieniężne będą stanowić przychód brutto. W osobnej kolumnie formularza zwrotu pokazujesz wykaz kosztów uzyskania kryptowalut w poprzednich latach, których wcześniej nie ujawniłeś. Stare wydatki poniesione (koszty) wykazujesz w kolumnie podpisanej koszty uzyskania przychodów nierozliczone w latach poprzednich. Obliczenie podatku od kryptowalut przysparza Ci problemów? Skorzystaj z darmowego programu do PIT - PIT Pro od Podatnik.info i rozlicz swój podatek w mniej niż 5 minut. 

Podatek od kryptowalut w Polsce za rok 2023 - nie zapomnij wypełnić drukuPIT-38!

Transakcje kryptowalutowe (tj. przychody z odpłatnego zbycia walut wirtualnych) raportujesz w deklaracji PIT-38. PIT-38 to ta sama forma, w jakiej ujawnia się dochód ze sprzedaży akcji, instrumentów pochodnych itp. Istnieje jednak szczególna część zwrotu z transakcji kryptowalutowych. Jest to część E.

Rozliczenie kryptowalut - musisz to zrobić nawet jeśli nie sprzedałeś kryptowaluty!!

Pamiętaj, że zeznanie podatkowe powinieneś złożyć nawet jeśli nie sprzedawałeś kryptowalut. W takim przypadku pokazujesz tylko udokumentowane wydatki poniesione np. na nabycie waluty wirtualnej. W ten sposób będziesz mógł je wykorzystać do odliczeń podatkowych w nadchodzących latach.

Podatek od kryptowalut w Polsce - Stawka wynosi 19% plus dodatkowe 4% dla kryptomilionerów

Stawka podatku wynosi 19% od dochodu, czyli różnicy między przychodem brutto a kosztami uzyskania przychodu. Pamiętaj, że za dochód przekraczający milion złotych zapłacisz dopłatę solidarnościową w wysokości 4% od dochodu.

Spór między polskimi inwestorami a organami podatkowymi

Obecnie toczy się spór między polskim inwestorem indywidualnym i korporacyjnym a polskimi organami podatkowymi dotyczący opodatkowania obrotu kryptowalutami. Stanowisko polskich organów podatkowych jest następujące.

Dla inwestorów indywidualnych

• Dochód z obrotu kryptowalutami podlega stawce 18/32% PIT. Stawka 32% dotyczy sytuacji, gdy roczny dochód przekracza ok. 20 tys. euro.
• Dochód to różnica między przychodem brutto a kosztami uzyskania przychodu.
• Dochód powinien być rozliczany w cyklu rocznym.

Dla inwestorów indywidualnych będących przedsiębiorcami, czyli osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą

• Dochody z obrotu kryptowalutami podlegają stawce 19% PIT niezależnie od poziomu dochodów.
• Dochód to różnica między przychodem brutto a kosztami uzyskania przychodu. Uwzględnia ona koszty generowane przez przedsiębiorców np. wynajem biura, koszt kupna laptopa.
• Dochód rozliczany jest w cyklu miesięcznym/kwartalnym.

Dla inwestorów korporacyjnych

• Dochody z obrotu kryptowalutami podlegają stawce 19% CIT niezależnie od poziomu dochodów.
• Dochód to różnica między przychodem brutto a kosztami uzyskania przychodu pomniejszona o inne koszty generowane przez inwestorów korporacyjnych np. wynajem biura.
• Dochód rozliczany jest w cyklu miesięcznym.

Rozliczenie kryptowalut w innych jurysdykcjach podatkowych - Estonia

Jednym z państw szeroko otwierających ramiona dla handlujących wirtualną walutą jest Estonia. Jej prawo oferuje możliwość założenia firmy trudniącej się licencjonowanym obrotem kryptowalutą. Przy czym w Estonii nie ma de facto podatku dochodowego od osób prawnych. Podlegają mu jedynie wypłacone ze spółki zyski. Podatek ten wynosi 20% z 20/80 wypłaconego zysku netto. Firma może więc nie płacić podatków dopóty, dopóki inwestuje osiągane dochody w dalszą działalność.

Portugalska miłość do bitcoina

Władze Portugalii oznajmiły, że wirtualne waluty będą traktowane w ich kraju jak każda inna klasyczna waluta. W 2016 r. tamtejsze ministerstwo finansów oświadczyło, że handel detaliczny kryptowalutami nie będzie podlegał opodatkowaniu. Jedynie dokonane w jego ramach transakcje lub dochody uzyskane z działalności zawodowej są opodatkowane. Tak więc jedynie przedsiębiorca zmuszony jest do zapłaty podatku uzależnionego od wypracowanego w obrocie kryptowalutą zysku.

W kwietniu 2020 r. Portugalia przyjęła „Przejściowy plan działań cyfrowych” tworzący przyjazne środowisko dla innowacji cyfrowych, w tym wolne strefy technologiczne z pakietem zachęt dla rozwoju technologii blockchain.

W ramach programu NHR (Non-Habitual Residency) nowi rezydenci podatkowi Portugalii mogą korzystać z obniżonych stawek opodatkowania oraz niektórych zwolnień i ulg dla inwestorów zagranicznych. Warunkiem uznania za nowego rezydenta brak rezydentury w Portugalii przez 5 ostatnich lat. System NHR jest uznawany za jeden z najbardziej konkurencyjnych systemów podatkowych dla ekspatów i innych inwestorów indywidualnych. Oferuje zwolnienie z opodatkowania dochodów kapitałowych (odsetek i dywidend) oraz zysków kapitałowych ze sprzedaży papierów wartościowych pochodzących z zagranicy, pod warunkiem spełnienia pewnych wymogów.

- Ponieważ wszystkie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte przez Portugalię, zgodnie z Modelową konwencją OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku, zezwalają państwu źródła na opodatkowanie dywidend i odsetek, w Portugalii nie jest należny żaden PIT w ramach systemu NHR.

Natomiast w odniesieniu do zysków kapitałowych ze zbycia aktywów finansowych uzyskanych poza terytorium Portugalii, większość zawartych przez nią umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (jak również Modelowa konwencja OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku) nie zezwala państwu źródła na opodatkowanie takiego dochodu, co oznacza, że z reguły będzie on opodatkowany w Portugalii według stawki 28% (która może zostać podwyższona do 35%, jeżeli dochód został uzyskany w rajach podatkowych). Małe i średnie przedsiębiorstwa mogą obniżyć swoje zobowiązanie podatkowe dzięki 50% uldze, zgodnie z zaleceniem Komisji Europejskiej nr C(2003) 1422 – zaznacza Agnieszka Stachurska, dyrektor Biura Rachunkowego Skarbiec Corporate Services współpracującego z Kancelarią Prawną Skarbiec.

Niemcy

Podobnie jak pod jurysdykcją portugalską, również za naszą zachodnią granicą obrót detaliczny bitcoinem przez osoby fizyczne dokonywany poza prowadzoną działalnością gospodarczą, zwolniony jest z opodatkowania. Warunkiem jest posiadanie kryptowaluty co najmniej przez rok. W przeciwnym razie sprzedając w Niemczech kryptowalutę podatnik zapłaci podatek od zysków kapitałowych liczony od kwoty transakcji przekraczającej 600 euro. Przedsiębiorcy trudniący się profesjonalnie obrotem kryptowalutą muszą odprowadzać podatek dochodowy od każdej transakcji, bez względu na jej wartość.

0% podatku na Wyspie Afrodyty

Stawka efektywnego opodatkowania zysku z handlu wirtualną walutą na Cyprze wynosi… 0%. Tak, to prawda. Zgodnie bowiem z tamtejszymi przepisami fiskalnymi cypryjski podatek od zysków z handlu akcjami lub innymi papierami wartościowymi, w tym forex lub bitcoinami, wynosi 0%". Na Cyprze można więc obracać kryptowalutą bez podatku, bez znaczenia, czy występujemy jako osoba fizyczna, czy jako firma. Decydując się na założenie spółki na Wyspie Afrodyty przedsiębiorca będzie zobowiązany do ponoszenia ciężaru zryczałtowanego podatku korporacyjnego w wysokości 12,5% od wszystkich dochodów, jednak w podstawie opodatkowania nie znajdą się zyski wypracowane z handlu wirtualną walutą, jako niewygenerowane na terytorium Cypru.

Malta też kocha bitcoina

Były premier Malty Joseph Muscat już w lutym 2017 r. w przemówieniu skierowanym do całej Unii Europejskiej namawiał, by Europa stała się kontynentem bitcoina. Szansy dla małej wyspy na Morzu Śródziemnym upatrywał w rozwoju sektora technologii blockchain i branży finetech. Pomimo zmiany rządu w 2020 r. maltańskie władze nadal podążają w kierunku tworzenia środowiska przyjaznego dla rozwoju tej technologii, traktując kryptowaluty jako pełnoprawny środek rozliczeniowy.

Choć generalnie stawka opodatkowania wypracowanych pod maltańską jurysdykcją dochodów wynosi 35%, to jednak dzięki systemowi tzw. pełnej refundacji, podatek zapłacony przez spółkę zostaje zaliczony na poczet podatku płaconego przez udziałowców w momencie wypłaty dywidendy. Dlatego też efektywna stawka opodatkowania CIT spółek na Malcie może wynosić jedynie ok 5%. Co do PIT – w systemie podatkowym Malty dochody rezydentów uzyskane poza jej terytorium są z niego zwolnione.