Likwidacja podatku Belki? Trwają prace nad nowym podatkiem od lokat

2024-03-27

Nadchodzą kolejne zmiany w prawie podatkowym. Minister finansów Andrzej Domański poinformował o pracach nad nowym projektem, który obejmie tzw. podatek belki. Likwidacja daniny może wiązać się z korzyściami dla niektórych podatników. W miejsce dawnego zobowiązania pojawi się jednak nowe. Z czym wiąże się likwidacja podatku Belki? Czym zostanie zastąpiony? 

Spis treści:

• Zapowiedziana likwidacja podatku Belki coraz bliżej?
• Likwidacja podatku Belki – na jakich zasadach?
• Nowy podatek od lokat – kiedy możemy się go spodziewać?
• Podsumowanie: podatek Belki – likwidacja, nowe regulacje i zobowiązania

Zapowiedziana likwidacja podatku Belki coraz bliżej?

Ministerstwo Finansów zapowiedziało zmiany w prawie podatkowym, które dotyczą tzw. podatku Belki. Obecna władza zapewnia, że wciąż trwają prace nad jego ograniczeniem. Planowane zmiany wynikają między innymi z postulatów pojawiających się w trakcie kampanii wyborczej. Ograniczenia mają dotyczyć zarówno lokat, jak i inwestycji na rynku kapitałowym. Celem zmian jest zachęcenie podatników do długoterminowego oszczędzania.

Zapowiadana likwidacja podatku Belki nie będzie dotyczyła jednak wszystkich zainteresowanych. Nowy projekt ustawy ma zredukować wysokość kosztów ponoszonych na rzecz urzędu skarbowego przez mniejszych inwestorów. Zgodnie z zapowiedziami, zostanie wprowadzony limit wartości inwestycji. W efekcie likwidacja podatku Belki nie będzie dotyczyła wszystkich inwestorów, a część z nich może być zobowiązana do uiszczenia wyższych opłat.

Podatek Belki to podatek od dochodów kapitałowych, który został wprowadzony w 2002 roku. Wynosi on 19%. Na początku obejmował wyłącznie odsetki od lokat i depozytów bankowych. Dwa lata później zostały wprowadzone zmiany. Aktualnie obowiązek wniesienia tej opłaty dotyczy osób uzyskujących dochód między innymi z:

• odsetek od lokat i depozytów bankowych,
• inwestycji w akcje i obligacje,
• funduszy kapitałowych,
• dywidend,
• wkładów oszczędnościowych,
• pożyczek.

Podatnicy nie mogą liczyć w tym przypadku na dodatkowe ulgi związane z wartością uzyskiwanych zysków. Niezależnie od dochodu należy obliczyć podatek, a następnie uzyskaną kwotę przekazać do urzędu skarbowego. Co ważne, podatek od Belki nie może być pomniejszony również o koszty uzyskania przychodu. Uregulowaną należność oraz wysokość zysków należy uwzględnić podczas składania rocznej deklaracji PIT-38.

Szczegółowe informacje na temat obowiązujących przepisów znajdują się w ustawie z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 1992 Nr 21 poz. 86) oraz ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350).

Likwidacja podatku Belki – na jakich zasadach?

Planowane zmiany opierają się na wprowadzeniu szeregu preferencji, które pozwolą zredukować wysokość podatku dla poszczególnych beneficjentów. Pierwszym z rozwiązań jest kwota wolna od obowiązku regulowania daniny. Zgodnie z zapowiedziami, ma ona wynosić 100 000 zł. Nie wiąże się jednak z limitem zwolnienia. Kwota 100 000 zł jest kwotą bazową, od której należy obliczyć wysokość odsetek z zastosowaniem obowiązującej stopy depozytowej. Aktualnie wynosi ona 5,25%.

Oznacza to, że likwidacja podatku Belki będzie dotyczyła wyłącznie mniejszych inwestorów. Jeżeli podatnik uzyska większy zysk niż aktualne odsetki od kwoty bazowej 100 000 zł, nadal musi być świadomy obowiązku podatkowego.

Poniżej prezentujemy przykład, który obrazuje działanie planowanego mechanizmu.

Podatnik umieścił swoje oszczędności na długoterminowej lokacie z oprocentowaniem 5,5%. Wartość umieszczonych środków wynosiła 100 000 zł, czyli była równa kwocie bazowej. Aktualna stopa depozytowa jest o 0,25% niższa. Oznacza to, że podatnik będzie zobowiązany do uregulowania podatku Belki. Obowiązek podatkowy dotyczy jednak wyłącznie nadwyżki od kwoty zwolnienia, czyli 250 zł. Podatek Belki będzie wynosił więc 47,50 zł – zamiast aktualnie obowiązujących 997,50 zł.

Ze zwolnienia nie skorzystają jednak najmniejsi inwestorzy. Drugim rozwiązaniem, które planuje wprowadzić rząd, jest minimalne odliczenie. Propozycja zakładała, że zwolnienie musi wynosić co najmniej 2,5% kwoty bazowej. W praktyce zwolnienie będzie dotyczyło wyłącznie inwestorów uzyskujących dochód na poziomie 2 500 zł lub wyżej.

Trzecim z zaplanowanych rozwiązań jest wdrożenie wymogu minimalnego czasu trwania. Ulga ma przysługiwać tylko w przypadku inwestycji powyżej jednego roku. Wyjątkiem jest lokowanie funduszy w innych instrumentach finansowych. W efekcie pojawia się często potoczna nazwa wprowadzanych zmian, czyli nowy podatek od lokat.

Warto jednak zwrócić uwagę na ostatnią z propozycji, które zaplanował rząd, czyli dodatkowych zwolnień obejmujących inwestycje w dodatkowe instrumenty finansowe. Zgodnie z zapowiedziami, trwają pracę nad opracowaniem systemu umożliwiającego zwolnienie z podatku dla osób inwestujących na giełdzie. Celem tych działań ma być zachęcenie do zdywersyfikowanego modelu inwestycji.

Co ważne, po wprowadzeniu zwolnienia dla osób inwestujących na giełdzie będzie możliwe skorzystanie z podwójnego limitu. Obejmowałby on kwotę dochodów z inwestycji w lokaty i depozyty, a jednocześnie inne instrumenty finansowe. Wynosiłby on 10 500 zł (2 x 5 250 zł). W tym przypadku mówimy również o kwocie bazowej.

Dzięki temu inwestowanie na giełdzie nie skreślałoby możliwości skorzystania z preferencyjnego rozwiązania. Jeżeli rozwiązanie nie zostanie wprowadzone, wówczas warunek minimalnego czasu trwania inwestycji nie pozwoli na skorzystanie z preferencji inwestorom giełdowym.

Nowy podatek od lokat – kiedy możemy się go spodziewać?

Wokół zmian planowanych przez rząd narasta coraz więcej wątpliwości, dyskusji oraz wypowiedzi ekspertów. Nic więc dziwnego, że wśród podatników pojawiają się pytania o termin wejścia w życie nowych przepisów. Aktualnie projekt jest dalej na etapie przygotowań. Następnie musi przejść proces konsultacji, wakacji legislacyjnych oraz przygotowań podatników do wdrożenia zmian. W związku z tym szacuje się, że moment wejścia w życie zmian może przypadać nawet na początek 2025 roku.

Podsumowanie: podatek Belki – likwidacja, nowe regulacje i zobowiązania

Poniżej prezentujemy najważniejsze informacje, które zostały szczegółowo opisane w artykule.

• Ministerstwo Finansów podjęło działania mające na celu ograniczenie podatku Belki. Zamierzenia te wynikają z postulatów społecznych i politycznych, dążących do zachęcenia do długoterminowych oszczędności.
• Podatek Belki (podatek od dochodów z zysków kapitałowych), wprowadzony w 2002 roku, wynosi 19% oraz obejmuje dochody między innymi z odsetek od lokat, inwestycji w akcje, obligacje, dywidendy i fundusze kapitałowe.
• Aktualnie podatek Belki nie obejmuje ulg związanych z uzyskiwanymi zyskami oraz nie podlega pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu.
• Likwidacja podatku Belki nie dotyczy wszystkich podatników. Projekt zakłada redukcję kosztów podatkowych dla mniejszych inwestorów.
• Planowane zmiany obejmują wprowadzenie kwoty wolnej od podatku dla zysków obliczonych od 100 000 zł.
• Rząd zapowiada również wprowadzenie minimalnego poziomu zysków, od którego nie będzie miał zastosowania podatek od Belki. Likwidacja dotyczy dochodów na poziomie co najmniej 2 500 zł.
• Nowy podatek od lokaty na preferencyjnych warunkach będzie dotyczył wyłącznie osób, które lokowały inwestycje przez co najmniej rok.
• Dla inwestorów giełdowych zostało przewidziane dodatkowe zwolnienie, które byłoby obwarowane kwotą bazową bez konieczności spełnienia wymogu minimalnego czasu trwania.
• Po wprowadzeniu zwolnienia dla osób inwestujących na giełdzie możliwe będzie skorzystanie z podwójnego limitu dochodów, obejmującego kwotę dochodów z inwestycji w lokaty i depozyty oraz inne instrumenty finansowe, wynoszącego 10 500 zł (2 x 5 250 zł).
• Szacuje się, że nowe przepisy mogą wejść w życie nawet na początku 2025 roku, co wymaga przygotowania się podatników do ewentualnych zmian.

Jeżeli masz dodatkowe pytania lub wątpliwości, możesz skorzystać z pomocy naszych ekspertów. Każdy użytkownik darmowego programu Podatnik.info zyskuje możliwość konsultacji indywidualnej sytuacji ze specjalistami z obszaru księgowości, prawa podatkowego czy finansów. Ponadto w okresie rozliczania deklaracji rocznych zapewniamy dostęp do 3 sposobów rozliczania deklaracji PIT. Dzięki temu dopełnisz formalności nawet w 5 minut! Sprawdź, co jeszcze możesz zyskać dzięki Podatnik.info!