Pracownicy spoza UE - zatrudnianie obcokrajowców w Polsce
Zatrudnienie cudzoziemca pochodzącego spoza krajów Wspólnoty Europejskiej wymaga od pracodawcy posiadania podstawowych informacji dotyczących prawa do pobytu tej osoby na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.
O zatrudnienie na polskim rynku mogą ubiegać się osoby, które:
- Posiadają status uchodźcy nadany w RP,
- Mają udzieloną ochronę uzupełniającą w RP,
- Posiadają zezwolenie na osiedlenie się w Polsce,
- Posiadają zgodę na pobyt tolerowany w RP
- Korzystają z ochrony czasowej w Polsce
- Posiadają zezwolenie na pracę
- Przebywają w Polsce na podstawie wizy (określonej w art. 26 ust. 1 pkt. 1, 20, 25 i 26 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach)
- Mają wizę innych krajów strefy Schengen
- Przebywają na terenie RP na zasadach ruchu bezwizowego, kiedy konkretna umowa o ruchu bezwizowym między państwami daje możliwość pracy w Polsce.
Wniosek o zezwolenie na pracę cudzoziemca składa w jego imieniu pracodawca. Organem decydującym o przyznaniu zezwolenia jest wojewoda odpowiedniej jednostki administracyjnej. W przypadku braku możliwości przypisania cudzoziemca do konkretnego województwa, ze względu na specyfikę jego pracy, wniosek składa się do wojewody mazowieckiego.
Zezwolenie na pracę jest wydawane dla określonego cudzoziemca. Zezwolenie na pracę dokładnie określa pracodawcę zatrudniającego i stanowisko lub rodzaj pracy wykonywanej przez cudzoziemca oraz okres ważności zezwolenia. Zezwolenie na pracę jest wydawane na czas określony, który może być nie dłuższy niż 3 lata i może być przedłużane. O uchylenie lub przedłużenie zezwolenia na pracę ubiega się w jego imieniu pracodawca.
Zezwolenie na pracę nie pozwala na swobodne poruszanie się po polskim rynku pracy. Nie daje nawet możliwości wykonywania każdej pracy na rzecz danego pracodawcy, lecz tylko wskazanego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku. Wydane zezwolenie zachowuje jednak ważność w przypadku zmiany nazwy, siedziby lub przekształcenia formy prawnej pracodawcy, a także przejęcia pracodawcy lub jego części przez innego pracodawcę.
Zezwolenie na pracę jest wymagane od cudzoziemców, którzy:
- Wykonują pracę na terytorium Polski na podstawie umowy z pracodawcą, który prowadzi działalność zarejestrowaną i znajdująca się na terenie RP.
Wojewoda wydaje zezwolenie przy uwzględnieniu dwóch informacji:
1) Wysokości wynagrodzenia cudzoziemca – nie może ona być niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących tę samą lub porównywalną pracę.
2) Poświadczenie właściwego starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych spośród osób zarejestrowanych jako bezrobotni oraz osób poszukujących pracy.
- Pełnią funkcję w zarządzie osoby prywatnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji i przebywają na terytorium RP przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
Pracownik musi wykazać:
1) że w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku osiągnął dochód nie niższy niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie w trzecim kwartale roku poprzedzającego złożenie wniosku oraz że zatrudnia na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej roku poprzedzającego złożenie wniosku co najmniej dwóch pracowników, którzy nie podlegają obowiązkowi posiadania zezwolenia na pracę.
2) posiadanie środków, lub prowadzenie działań pozwalających na spełnienie w przyszłości warunków określonych w pkt 1, w szczególności przez prowadzenie działalności przyczyniającej się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania korzystnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy.
- wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo podmiotu powiązanego.
- wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego, nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym (usługa eksportowa).
- wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 3 miesiące w ciągu kolejnych 6 miesięcy w innym celu niż wskazany w punktach powyżej.
Wojewoda bezwarunkowo wydaje zezwolenie w przypadku cudzoziemca, który:
- w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę ukończył szkołę lub uczelnię wyższą z siedzibą w Polsce albo innego państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej lub
- przez 3 lata poprzedzające złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę przebywał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z wyjątkiem przypadków określonych w art. 110 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, a pobyt był nieprzerwany w rozumieniu art. 64 ust. 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach).
Wojewoda wydaje decyzję o odmowie wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca, gdy podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi:
- złożył wniosek zawierający nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje lub dołączył do niego dokumenty zawierające takie dane lub
- zeznał nieprawdę lub zataił prawdę, albo w celu użycia jako autentyczny podrobił lub przerobił dokument albo takiego dokumentu jako autentycznego używał;
Wojewoda wydaje decyzję o odmowie wydania zezwolenia na pracę również w przypadku gdy dane osoby, której dotyczy wniosek, zostały umieszczone w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany.