Raportowanie ESG – co to jest i jakie obowiązki nakłada na przedsiębiorców?
Unia Europejska wprowadziła regulacje, które mają na celu przede wszystkim zadbanie o transparentność w przedsiębiorstwach. Jednym z rozwiązań jest raportowanie ESG. Co to jest i jakie obowiązki nakłada na właścicieli firm? Poniżej analizujemy, co wpływa na ocenę przedsiębiorstwa w ratingach ESG oraz dlaczego może być to istotne.
Spis treści:
- Raportowanie ESG wchodzi w życie
- Raportowanie ESG – co to?
- ESG – w Polsce. Od kiedy i na jakich zasadach?
- Podsumowanie: raportowanie ESG – najważniejsze informacje
Raportowanie ESG wchodzi w życie
Od 2024 roku raportowanie ESG staje się kluczowym obowiązkiem dla wielu przedsiębiorstw w Europie, w tym również w Polsce. Nowe regulacje zmierzają do zwiększenia przejrzystości w obszarach związanych ze środowiskiem, społeczną odpowiedzialnością oraz ładem korporacyjnym. Wprowadzenie obowiązkowego raportowania ESG ma na celu nie tylko poprawę jakości informacji o zrównoważonym rozwoju, ale także ułatwienie inwestorom podejmowania świadomych decyzji biznesowych.
Skrót ESG pochodzi od słów Environmental – środowisko, Social – społeczeństwo oraz Governance – zarządzanie. Są to czynniki, których dotyczy proces ujawniania danych przez firmy. Przedsiębiorstwa zobowiązane do raportowania ESG muszą dostosować się do wytycznych Dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), która zastępuje wcześniejszą Dyrektywę NFRD i rozszerza zakres obowiązków raportowych.
Więcej informacji o nowym obowiązku dla firm znajduje się w akcie prawnym Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 roku w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Raportowanie ESG – co to?
Raportowanie ESG w Polsce to proces ujawniania przez firmy danych dotyczących ich wpływu na środowisko, społeczeństwo i zarządzanie. Obejmuje ono wiele kryteriów obejmujących 12 standardów, 82 wymogi dotyczące ujawniania informacji oraz 1100 punktów danych. Proces obejmuje następujące wskaźniki dotyczące środowiska:
- zmiana klimatu,
- zanieczyszczenie,
- wodę i zasoby morskie,
- różnorodność biologiczną i ekosystemy,
- wykorzystanie zasobów oraz gospodarki o obiegu zamkniętym.
Raportowanie w zakresie społeczeństwa dotyczy z kolei następujących warstw:
- właśni pracownicy,
- pracownicy w łańcuchu wartości,
- dotknięte społeczności,
- konsumenci i użytkownicy końcowi.
Ostatnim elementem jest ujawnianie informacji dotyczących ładu zarządczego. Obejmują one prowadzenie działalności gospodarczej.
Wśród wskaźników w każdym z trzech czynników zewnętrznych pojawiają się:
- wskaźniki jednolite dla wszystkich podmiotów (sector-agnostic indicators),
- wskaźniki jednolite dla podmiotów z danej branży (sector-specific indicators),
- wskaźniki określone dla danego podmiotu raportowania informacji nieobjętych pozostałymi warstwami wskaźników (entity-specific indicators).
Wskaźniki obejmują informacje z następujących obszarów:
- strategiczny uwzględniający: model biznesowy, strategię rozwoju, ryzyka, zagrożenia i szanse, wpływ na poszczególne rodzaje kapitału, ład zarządczy (w tym nadzór nad kwestiami ESG),
- polityki i strategie dotyczące poszczególnych tematów, ustalone przez raportujący podmiot cele oraz plany działań służących ich realizacji,
- efekty zrealizowanych działań i ich odniesienie do zakładanych celów.
Powyżej omówiliśmy obszary, które przewiduje raportowanie ESG. Od kiedy firmy w Polsce muszą wdrożyć proces zgodnie z dyrektywą? Poniżej analizujemy szczegółowe informacje.
ESG – w Polsce. Od kiedy i na jakich zasadach?
ESG w Polsce zostało wprowadzone już od stycznia 2024 roku. Zgodnie z zapisami dyrektywy CSRD, nowe przepisy obejmują przedsiębiorstwa spełniające trzy kryteria:
- zatrudnianie ponad 250 pracowników,
- obroty powyżej 40 mln euro,
- aktywa przekraczające 20 mln euro.
Przepisy uwzględnione w dyrektywie uwzględniają trzystopniowy harmonogram wdrożenia zmian przez organizacje. Raportowanie ESG za rok obrotowy 2024 wprowadzają na początku największe podmioty, które już obecnie raportują tzw. informacje niefinansowe na podstawie ustawy o rachunkowości.
Są to duże jednostki zainteresowania publicznego (spółki giełdowe, banki, zakłady ubezpieczeń) lub jednostki dominujących dużych grup mających ponad 500 pracowników oraz spełniające jeden z następujących kryteriów:
- suma bilansowa przekraczająca 50 mln euro albo
- przychody netto ze sprzedaży przekraczające 25 mln euro.
Raportowanie ESG w Polsce za rok obrotowy 2025 będzie dotyczył dużych organizacji, które zatrudniają od 251 do 500 pracowników. Muszą one spełniać jeden z dwóch kryteriów dotyczących sumy bilansowej przekraczającej 50 mln euro lub przychody netto ze sprzedaży wynoszącej więcej niż 25 mln euro.
Ostatnim etapem będzie wdrożenie zmian przez małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) notowane na rynkach regulowanych na giełdzie, z wyjątkiem mikroprzedsiębiorstw. Te organizacje złożą swój pierwszy raport za rok obrotowy 2026.
Wprowadzenie raportowania ESG oznacza dla przedsiębiorstw konieczność dostosowania swoich procesów zarządzania i systemów raportowych. Warto jednak zaznaczyć, że ten proces daje szansę na budowanie silniejszej pozycji rynkowej na podstawie odpowiedzialności społecznej oraz zrównoważonego rozwoju.
Warto jednak zwrócić uwagę, że proces ESG umożliwia poprawę ocen w ratingu weryfikowanym przez inwestorów. Dzięki niemu przedsiębiorstwa zyskują także możliwość porównywania danych wskaźnikowych z kolejnych lat oraz pomiędzy podmiotami.
Podsumowanie: raportowanie ESG – najważniejsze informacje
Poniżej prezentujemy najistotniejsze kwestie omówione szczegółowo w artykule.
- Od 2024 roku wchodzą w życie nowe zasady dla największych podmiotów w Polsce. Jest to wdrożone przez dyrektywy unijne – raportowanie ESG.
- Co to jest? ESG w Polsce obejmuje obszary: środowisko (Environmental), społeczeństwo (Social) i ład korporacyjny (Governance).
- Celem regulacji jest zwiększenie przejrzystości w obszarach środowiskowych, społecznych i zarządczych.
- Wprowadzenie raportowania ESG ma ułatwić inwestorom podejmowanie świadomych decyzji. Firmy muszą dostosować się do Dyrektywy CSRD, zastępującej wcześniejszą Dyrektywę NFRD.
- Firmy raportują dane dotyczące między innymi: klimatu, zanieczyszczenia, zasobów wodnych, różnorodności biologicznej oraz gospodarki o obiegu zamkniętym.
- Raportowanie społeczne uwzględnia warunki pracy pracowników, łańcucha wartości, społeczności oraz konsumentów.
- Raportowanie ładu zarządczego obejmuje zasady prowadzenia działalności i zarządzanie ryzykiem ESG.
- Od kiedy? Obowiązek raportowania ESG w Polsce wszedł w życie w styczniu 2024 roku. Dotyczy firm spełniających co najmniej dwa z trzech kryteriów: ponad 250 pracowników, obroty powyżej 40 mln euro lub aktywa przekraczające 20 mln euro.
- Kolejnym krokiem jest składanie raportów za rok obrotowy 2025 przez duże organizacje zatrudniające od 251 do 500 pracowników.
- Ostatnim etapem jest raportowanie ESG za rok obrotowy 2026 przez małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie.
Jeżeli masz dodatkowe wątpliwości dotyczące procesu ESG, możesz skonsultować się z ekspertami Podatnik.info. Nasz bezpłatny program zapewnia możliwość zadania dowolnego pytania specjalistom z obszaru prawa, księgowości i finansów. W okresie rozliczenia rocznych deklaracji PIT możesz skorzystać z rozwiązań umożliwiających dopełnienie formalności nawet w 5 minut.
