Co zrobić, gdy pracodawca nie płaci PPK?

2024-12-13

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) są programem, który ma wspierać oszczędzanie na przyszłość pracowników. Część wpłat realizuje pracodawca. Może się jednak zdarzyć, że nie wywiązuje się on ze swoich obowiązków. 

Co zrobić, gdy pracodawca nie płaci PPK? Czy pracodawca może odmówić PPK? Eksperci Podatnik.info wyjaśniają najważniejsze kwestie dotyczące obowiązków oraz podstaw funkcjonowania PPK.

Spis treści:

• Czy pracodawca może odmówić PPK?
• Kiedy pracodawca może odmówić PPK?
• Co zrobić, kiedy pracodawca nie płaci PPK?
• Podsumowanie: pracodawca nie płaci PPK

Czy pracodawca może odmówić PPK?

System PPK został stworzony jako forma dobrowolnego oszczędzania na przyszłość, który jednocześnie angażuje pracownika, pracodawcę i państwo. Funkcjonuje na zasadzie trójstronnego finansowania:

1. Pracownik zobowiązuje się do wpłaty podstawowej wynoszącej 2% swojego wynagrodzenia brutto. Może również zdecydować się na wpłatę dodatkowej kwoty, maksymalnie 2% wynagrodzenia.
2. Pracodawca zobowiązany jest do odprowadzania wpłaty podstawowej wynoszącej 1,5% wynagrodzenia pracownika. Może również dokonywać wpłat dodatkowych, maksymalnie do 2,5% wynagrodzenia.
3. Państwo wspiera system poprzez wpłatę powitalną w wysokości 250 zł oraz roczną dopłatę w wysokości 240 zł, o ile pracownik spełnia warunki uczestnictwa.

Podstawą prawną dla funkcjonowania Pracowniczych Planów Kapitałowych jest wspomniana ustawa z dnia 4 października 2018 roku o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. 2018 poz. 2215). Określa ona:

• obowiązki pracodawców, w tym obowiązek zawarcia umowy o zarządzanie PPK oraz umowy o prowadzenie PPK w imieniu pracowników,
• prawa i obowiązki pracowników, którzy mogą dobrowolnie przystąpić do programu,
• zasady finansowania wpłat przez pracodawcę i pracownika.

Przepisy te są kluczowe w rozwiązywaniu sporów oraz znalezieniu odpowiedzi na pytanie, co zrobić, gdy pracodawca nie płaci PPK.

Pracodawca, co do zasady, nie może odmówić przystąpienia do Pracowniczych Planów Kapitałowych, jeśli spełnia ustawowe kryteria do uczestnictwa w programie. Dotyczy to większości firm w Polsce zatrudniających co najmniej jednego pracownika na podstawie umowy o pracę, zlecenia lub innej, z której odprowadza się składki na ubezpieczenia społeczne.

Odmowa może być traktowana jako naruszenie przepisów ustawy o PPK, a pracodawca może się narazić na sankcje administracyjne i finansowe. Warto jednak zaznaczyć, że nie każda firma ma obowiązek przystąpienia do systemu. Pojawiają się wyjątki, które określają, kiedy pracodawca może odmówić PPK.

Kiedy pracodawca może odmówić PPK?

Jak wspomnieliśmy, są sytuacje, w których pracodawca może być zwolniony z obowiązku tworzenia PPK. Dotyczy to przede wszystkim firm, które:

• prowadzą Pracownicze Programy Emerytalne (PPE) z wpłatami na poziomie co najmniej 3,5% wynagrodzenia każdego pracownika,
• zatrudniają wyłącznie osoby, które ukończyły 70 lat lub są samozatrudnione.

Ponadto pracodawca może zostać zwolniony z obowiązku finansowania wpłat po utworzeniu PPK w następujących sytuacjach:

• w okresie przestoju ekonomicznego, o którym mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy oraz w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy, o którym mowa w art. 2 pkt 2 tej ustawy,
• w przypadku zaistnienia przesłanek niewypłacalności pracodawcy, o których mowa w ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy,
• w okresie przejściowego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej lub ograniczenia jej prowadzenia na skutek powodzi i braku środków na wypłatę wynagrodzeń dla pracowników, o których mowa w art. 23 ustawy z 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi.

Zgodnie z art. 13 ustawy o PPK, wyłączenia te muszą być odpowiednio udokumentowane, a pracodawca powinien poinformować pracowników o powodach zwolnienia z obowiązku prowadzenia PPK. Warto pamiętać, że każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy, aby uniknąć nieporozumień.

Co zrobić, kiedy pracodawca nie płaci PPK?

Zdarza się jednak, że przedsiębiorcy nie wywiązują się ze swoich obowiązków. W efekcie podatnicy zastanawiają się, co zrobić, gdy pracodawca nie płaci PPK. Warto wiedzieć, że każdy pracownik może podjąć następujące kroki:

1. W pierwszej kolejności warto skontaktować się z działem kadr lub bezpośrednio z pracodawcą, aby ustalić przyczynę braku wpłat. Zgodnie z przepisami, pracodawca ma obowiązek informować pracowników o swoich działaniach w ramach programu.
2. Jeżeli rozmowy nie przyniosą efektów, kolejnym rozwiązaniem jest skarga do Państwowej Inspekcji Pracy. Brak wpłat do PPK może stanowić naruszenie praw pracowniczych. Zgodnie z art. 99 ustawy o PPK, Inspekcja może przeprowadzić kontrolę i nałożyć kary na pracodawcę, jeśli stwierdzi uchybienia.
3. W przypadku złożonych spraw warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy.

Pracodawca, który nie realizuje swoich obowiązków związanych z PPK, może podlegać surowym karom. Zgodnie z przepisami, za brak odprowadzania wpłat grozi grzywna w wysokości od 1 000 do 1 000 000 złotych. Działania te mają na celu ochronę interesów pracowników oraz zapewnienie realizacji celów programu PPK.

Podsumowanie: pracodawca nie płaci PPK

Poniżej prezentujemy podsumowanie najistotniejszych kwestii omówionych szczegółowo w artykule.

• Czy pracodawca może odmówić PPK? Pracodawca, co do zasady, nie może odmówić przystąpienia do PPK, jeśli spełnia ustawowe kryteria uczestnictwa. Brak wdrożenia może skutkować sankcjami administracyjnymi i finansowymi.
• Pracodawca ma obowiązek wpłat w wysokości 1,5% wynagrodzenia (z możliwością dodatkowej wpłaty do 2,5%).
• Kiedy pracodawca może odmówić PPK? Wyjątki obejmują prowadzenie Pracowniczych Programów Emerytalnych (PPE) z wpłatami co najmniej 3,5%, zatrudnianie wyłącznie osób powyżej 70 lat lub samozatrudnionych oraz specjalne okoliczności, jak przestój ekonomiczny, niewypłacalność pracodawcy czy skutki powodzi.
• Każda odmowa musi być odpowiednio udokumentowana.
• Co zrobić, gdy pracodawca nie płaci PPK? W pierwszej kolejności należy skontaktować się z pracodawcą lub działem kadr w celu wyjaśnienia sytuacji. W przypadku braku efektów, zgłosić skargę do Państwowej Inspekcji Pracy. Warto również skorzystać z pomocy prawnika specjalizującego się w prawie pracy.
• Pracodawcy grozi grzywna w wysokości od 1 000 zł do 1 000 000 zł za brak odprowadzania wpłat.
• Celem systemu PPK jest ochrona interesów pracowników i wspieranie ich oszczędności na przyszłość.

Jeżeli masz dodatkowe wątpliwości, skonsultuj się z naszymi ekspertami. Każdy użytkownik bezpłatnego programu Podatnik.info może zadać dowolne pytanie specjalistom z obszaru prawa czy finansów. Ponadto w okresie rozliczania deklaracji rocznych PIT zapewniamy trzy rozwiązania, które umożliwiają rozliczenie nawet w 5 minut. Sprawdź, co jeszcze zapewnia Podatnik.info!