Działalność sezonowa a podatki

2024-07-04

Wakacje to okres, w którym wielu podatników rozpoczyna działalność sezonową. Sezonowość, czyli popyt na towary lub usługi w określonym czasie, jest powszechna w wielu branżach, np. w turystyce czy gastronomii. W Polsce każda osoba prowadząca firmę jest zobowiązana do odprowadzania składek, dlatego warto znać regulacje dotyczące prowadzenia działalności sezonowej.

Sezonowa działalność gospodarcza

Prowadzenie biznesu sezonowego stanowi interesującą alternatywę dla tych, którzy poszukują nietypowych form zarobkowania. W zależności od charakteru branży, firma prowadząca działalność sezonową może działać tylko w określonym okresie roku – na przykład latem, gdy sezon turystyczny przyciąga wielu turystów, lub zimą, gdy wzrasta sprzedaż związana ze świętami czy feriami zimowymi. Podejmowanie działalności sezonowej wymaga jednak szczególnej uwagi w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej.

O prowadzeniu działalności gospodarczej można mówić wtedy, gdy jest ona nastawiona na zysk, ma charakter wytwórczy lub inny, jest wykonywana w sposób ciągły i zorganizowany, a dochód przekracza 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W praktyce więc, czas trwania działalności gospodarczej nie ma znaczenia. Osoba prowadząca firmę tylko przez kilka miesięcy w roku może być zobowiązana do jej zarejestrowania, jeśli spełnia powyższe kryteria.

Rejestracja działalności sezonowej

Obecnie przedsiębiorca nie musi przechodzić przez skomplikowane procedury. Rejestracja działalności gospodarczej może zająć dosłownie chwilę. Najprościej można to zrobić online za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). W tej bazie znajdują się szczegółowe informacje o wszystkich firmach działających w Polsce.

Aby zarejestrować działalność gospodarczą, wystarczy wypełnić formularz CEIDG-1, dostępny zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej. Prowadzenie działalności gospodarczej, w tym także sezonowej, można rozpocząć już w dniu złożenia wniosku.

Ważne jest także sprawdzenie, czy rodzaj prowadzonej działalności nie wymaga spełnienia dodatkowych obowiązków formalnych, jak np. uzyskanie koncesji na sprzedaż alkoholu czy zaświadczenia z Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Działalność sezonowa a forma opodatkowania

Podobnie jak w przypadku każdej działalności gospodarczej, przedsiębiorcy prowadzący działalność sezonową zobowiązani są odprowadzać podatek dochodowy. Podejmując działalność podatnicy muszą więc wybrać formę opodatkowania. W tym zakresie mamy do wyboru:

• skalę podatkową,

• podatek liniowy,

• ryczałt,

• kartę podatkową.

Ważne! Od 2022 r. z karty podatkowej mogą korzystać tylko ci podatnicy, którzy kontynuują opodatkowanie w tej formie, czyli byli już opodatkowani w ten sposób w 2021 r.

Wybór formy działalności zależy od kilku czynników, takich jak rodzaj działalności, przewidywana wysokość dochodu, możliwość uwzględniania kosztów uzyskania przychodu, zatrudnianie pracowników, możliwość wspólnego rozliczania się z małżonkiem oraz dokonywanie odpisów amortyzacyjnych.

Działalność sezonowa a podatek dochodowy

Rozliczenie według skali podatkowej, gdzie stawki wynoszą 12% i 32% w zależności od dochodu, oraz podatek liniowy ze stawką 19%, mogą być stosowane do wszelkich rodzajów działalności sezonowej. Obie formy pozwalają uwzględniać koszty uzyskania przychodu, ale wiążą się z obowiązkiem prowadzenia ewidencji, wpłacania zaliczek i składania deklaracji. Przy podatku liniowym traci się prawo do odliczenia ulg i wspólnego rozliczania z małżonkiem.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, gdzie kluczową rolę odgrywa przychód. Może być korzystna dla przedsiębiorców prowadzących działalność na małą skalę lub dopiero ją rozpoczynających. Podatnik wybierający tę formę nie musi prowadzić ksiąg, ale również nie rozlicza kosztów uzyskania przychodu, co oznacza, że stawka ryczałtu jest stosowana bezpośrednio do zarobionych przychodów. Główne zalety to uproszczony charakter i niskie stawki ryczałtu: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15%, 17%, zależnie od rodzaju sprzedawanych towarów lub świadczonych usług.

Najprostsza forma prowadzenia działalności, czyli karta podatkowa, zwalnia z obowiązku prowadzenia ksiąg, składania deklaracji i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Jednak nie wszystkie rodzaje działalności sezonowej są objęte kartą podatkową. Dodatkowo, nie można uwzględnić kosztów uzyskania przychodów ani rozliczać się wspólnie z małżonkiem. Ponadto, jak zostało wspomniane, od 2022 r. z karty podatkowej mogą korzystać tylko ci podatnicy, którzy kontynuują opodatkowanie w tej formie.

Działalność sezonowa a rozliczanie VAT

Podatnicy prowadzący sezonową działalność gospodarczą muszą również rozliczać podatek VAT i składać deklaracje. Mogą oni być zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni lub korzystać ze zwolnienia.

Podatnicy, którzy w trakcie roku rozpoczynają działalność ewidencjonowaną po raz pierwszy, mogą skorzystać z tzw. zwolnienia podmiotowego, zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy o VAT. Zwolnienie to przysługuje do kwoty 200 000 zł netto rocznie. W przypadku rozpoczęcia działalności w trakcie roku podatkowego, limit obrotu uprawniający do zwolnienia z VAT jest liczony proporcjonalnie do okresu prowadzenia sprzedaży.

Moment rozpoczęcia działalności jest definiowany jako data faktycznego wykonania pierwszej czynności związanej z działalnością, np. podpisania umowy czy dokonania zakupu.

Zawieszenie działalności gospodarczej a podatki

Osoby prowadzące sezonową działalność gospodarczą uzyskują dochód tylko przez część roku, co rodzi pytanie, jak regulować zobowiązania wobec ZUS. Przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzać składki na ubezpieczenie niezależnie od miesięcznych dochodów. Rozwiązaniem może być zawieszenie działalności gospodarczej. Jednak z tej możliwości mogą skorzystać jedynie przedsiębiorcy niezatrudniający pracowników, a dopuszczalny okres zawieszenia wynosi od 1 do 24 miesięcy. Dlatego popularne jest zatrudnianie studentów na umowę o dzieło lub zlecenie na czas sezonu, ponieważ pozwala to przedsiębiorcy na zawieszenie działalności bez przeszkód.

Aby zawiesić działalność, przedsiębiorca musi wypełnić odpowiedni formularz. Zawieszenie powoduje, że przedsiębiorca nie jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne czy zdrowotne. Dodatkowo, zawieszenie działalności gospodarczej pozwala na jej szybkie wznowienie w dowolnym momencie.

Podczas zawieszenia działalności przedsiębiorca nie jest zobowiązany do:

• uiszczania składek społecznych i zdrowotnych,

• składania deklaracji VAT,

• płacenia zaliczek na podatek dochodowy.

Wyjątek stanowi sytuacja, gdy w okresie tym powstanie u przedsiębiorcy obowiązek podatkowy. W takim przypadku będzie on musiał złożyć deklarację i zapłacić należny podatek VAT.

W okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca może nadal ujmować w księgach rachunkowych spłaty kredytów zaciągniętych na cele biznesowe. Nie wolno jednak wówczas wystawiać faktur ani podejmować innych działań związanych z normalnym funkcjonowaniem firmy.

Ważne jest również, że w okresie zawieszenia działalności gospodarczej nadal obowiązują preferencyjne stawki "małego ZUS-u".

Zawieszenie działalności a księgowość

Należy podkreślić, że prowadzenie własnej firmy, nawet sezonowej, wiąże się z koniecznością prowadzenia ksiąg rachunkowych. Ewidencja sprzedaży, rozliczenia VAT oraz sporządzanie bilansu to obowiązki, które każdy przedsiębiorca musi spełniać.W okresie zawieszenia działalności, przedsiębiorcy nie muszą wpłacać zaliczek na podatek dochodowy, a ich jedynym obowiązkiem jest złożenie deklaracji rocznej.

Ważne jest również pamiętanie o terminowym składaniu deklaracji i regulowaniu zobowiązań podatkowych. Niewłaściwe zarządzanie finansami firmy może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym sankcji finansowych.

Podatek od nieruchomości

W przypadku działalności sezonowej największą zmorą przedsiębiorców jest podatek od nieruchomości. Mimo, że działalność jest prowadzona przez 3-4 miesiące w roku, wymaga utrzymywania nieruchomości przez cały rok. W konsekwencji podatek płaci się według stawek podwyższonych za cały rok podatkowy. Na wysokość podatku od nieruchomości nie ma wpływu zawieszenie działalności gospodarczej, gdyż stawki niższe mogą być jedynie zastosowane do budynków mieszkalnych lub ich części, które były wykorzystywane na prowadzenie działalności gospodarczej i opodatkowane stawką wyższą. Tak więc nieruchomości przedsiębiorcy takie jak budynek sklepu czy restauracji będą opodatkowane stawką przewidzianą dla działalności gospodarczej przez cały rok.

Działalność sezonowa a kasa fiskalna – zwolnienie podmiotowe

Ministerstwo Finansów pozwala na zwolnienie ze stosowania kasy fiskalnej. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, w § 3 ust. 1, limit sprzedaży, po przekroczeniu którego przedsiębiorcy mają obowiązek dokonywać rejestracji sprzedaży na kasie wynosi 20 tysięcy złotych obrotu. Choć kwota ta od dawna nie była zwiększana i może wydawać się niska, często wystarcza do uzyskania zwolnienia, szczególnie w przypadku sprzedaży drobnych produktów, takich jak np. pamiątki.

Podsumowanie

Sezonowa działalność gospodarcza, mimo swojej dynamiczności i zmienności, stanowi kluczowy element wielu sektorów gospodarki, takich jak turystyka, rolnictwo czy budownictwo. Znacząca aktywność w określonych porach roku wymaga od przedsiębiorców strategicznego planowania i zarządzania, zwłaszcza w zakresie utrzymania płynności finansowej w okresach mniejszego popytu. Sezonowość wpływa również na rynek pracy, generując zwiększone zapotrzebowanie na pracowników w czasach szczytowej aktywności sezonowych przedsiębiorstw.

Sezonowa działalność gospodarcza pozostaje więc istotną częścią polskiej gospodarki, wymagającą ciągłej uwagi i dostosowania do aktualnych wyzwań rynkowych.