Koszty pracy a przedsiębiorca
Mikroprzedsiębiorcy nie mają powodów do optymizmu, ponieważ wysokość składek ZUS ponownie wzrośnie w 2018 r., a koszty pracy w Polsce w kolejnych latach nadal będą rosnąć.
Pomimo panującej deflacji, składki ZUS dla przedsiębiorców w przyszłym roku będą wyższe o około 5,9 proc. Do takich wniosków prowadzi analiza założeń budżetu państwa. Przede wszystkim na wzrost składek wpłynie założenie, że w 2018 r. wzrośnie poziom średniego wynagrodzenia do kwoty 3966 zł brutto (aktualnie 3746 zł). Ponadto przewidywane jest podwyższenie wysokości składki zdrowotnej. Oznacza to, że według wstępnych szacunków, w przyszłym roku wysokość składek w przypadku „zwykłego ZUS-u” wzrośnie z kwoty 1042,46 zł do 1098,62 zł miesięcznie, a tzw. „ZUS-u preferencyjnego” z kwoty 431,18 zł do 448,69 zł miesięcznie.
Oprócz tego Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w przyszłych latach nadal przewiduje wzrost kosztów pracy z powodu rosnących wynagrodzeń Polaków, co może być szczególnie dotkliwe dla mikroprzedsiębiorców zatrudniających kilka osób.
Jakie są rodzaje kosztów pracy?
Koszty pracy dzielimy na płace i wynagrodzenia oraz koszty pozapłacowe. Do tych ostatnich zaliczamy wszystkie elementy całkowitych kosztów pracy, które są ponoszone przez przedsiębiorstwo (pracodawców), z wyjątkiem wynagrodzenia. Następnie wyróżniamy bezpośrednie oraz pośrednie pozapłacowe koszty pracy.
Do bezpośrednich zaliczamy wynagrodzenie pracownika za czas nieprzepracowany (np. za czas urlopów wypoczynkowych) oraz płatności w naturze (np. za mieszkanie pracownika). Z kolei do pośrednich kwalifikują się składki na ubezpieczenie społeczne odprowadzane przez pracodawców, koszt utrzymywania Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, podatki, wydatki na transport, kulturę, opiekę zdrowotną itd.
Koszty pracy osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą
W interpelacji nr 27941 Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wyjaśnia, że podstawę obliczenia wysokości składek ZUS (składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe) osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty rocznej składek ZUS na dany rok kalendarzowy. Zgodnie z ustawą wszystkie osoby ubezpieczone w ZUS są równo traktowane.
W tym celu przewidziano rozwiązania ułatwiające przedsiębiorcom rozwinięcie lub prowadzenie działalności. Zaliczamy do nich np. niższą podstawę wymiaru składek dla osób rozpoczynających po raz pierwszy działalność gospodarczą lub wznawiających ją po długiej przerwie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy przez okres 2 lat mogą korzystać z preferencyjnej podstawy wymiaru na poziomie 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, a pozostali w większości odprowadzają składki od kwoty deklarowanej w wysokości ustawowego minimum (60 proc. – przyp. red.).
Zaliczka odprowadzana na PIT pracownika nie obciąża pracodawcy
Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na powyższą interpelację wyjaśnia, że zaliczki odprowadzane na podatek dochodowy od wynagrodzenia pracownika nie obciążają pracodawcy. Koszt przedsiębiorcy stanowi wynagrodzenie osoby zatrudnionej, które zgodnie z przepisami podatkowymi jest kosztem uzyskania przychodów działalności gospodarczej.
Z kolei zaliczka na PIT od wynagrodzenia pracownika oraz składki ZUS i ubezpieczenie zdrowotne w części finansowanej przez osobę zatrudnioną potrącane są z jej pensji. Oznacza to, że zdaniem resortu te obciążenia dotyczą wyłącznie pracownika.