„Mój Prąd 5.0”
Od kilku lat w Polsce rośnie zainteresowanie odnawialnymi źródłami pozyskiwania energii. Polacy chętnie inwestują w fotowoltaikę, czy pompy ciepła, dzięki czemu ich gospodarstwa domowe stają się ekologiczne i samowystarczalne. W kwietniu 2023 roku ruszyła już piąta edycja programu „Mój Prąd”. Zyskać można aż 58 tys. zł. bezzwrotnej dotacji.
Główne założenia programu „Mój Prąd”
„Mój Prąd 5.0” rozpoczął się 22 kwietnia 2023 roku. Program ten od pierwszej edycji oferował wsparcie z zakresu dofinansowania do energooszczędnego i ekologicznego ogrzewania domu. Dzięki temu można w znaczący sposób obniżyć koszty ogrzewania domu oraz zakupu energii z sieci.
Zakres dofinansowania programu „Mój Prąd” zmieniał się z edycji na edycję. Obecna edycja, czyli „Mój Prąd 5.0” oferuje wsparcie w zakresie pomp ciepła, kolektorów słonecznych oraz ciepłej wody użytkowej. Oprócz tego podobnie jak w poprzednich edycjach wsparcie dotyczy również mikroinstalacji PV, magazynów energii oraz systemów do zarządzania energią HEMS/EMS.
Budżet programu wynosi 955 000 tys. zł, a maksymalnie wsparcie może wynieść 58 tys. złotych.
„Mój Prąd”
„Mój Prąd” to program, który wystartował w 2019 roku. Od tego czasu były już cztery edycje, obecnie obowiązuje piąta odsłona, czyli „Mój Prąd 5.0”.
Wcześniejsze programy, choć oferowały znacznie mniejsze wsparcie to odniosły bardzo duży sukces. Jak informował resort klimatu i środowiska, budżet trzeciej edycji programu, wyczerpał się już po trzech miesiącach od uruchomienia dofinansowania. Również IV edycja zakończyła się przed czasem. Zgodnie z danymi Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, przez cały czas obowiązywania programu wypłacono ponad 1,7 mld złotych.
Program „Mój Prąd” został przewidziany na lata 2019-2023 lub do wyczerpania środków. Piąta edycja może być zatem ostatnim programem wsparcia.
Program „Mój Prąd 5.0” – dla kogo?
Program skierowany jest do gospodarstw domowych na terenie Polski. Ma on na celu wspieranie instalacji paneli słonecznych, magazynów energii i systemów zarządzania energią w gospodarstwach domowych. „Mój Prąd 5.0” w 2023 obok fotowoltaiki dotuje magazyny energii, HEMS, pompy ciepła oraz kolektory słoneczne.
W sytuacji, kiedy na świecie panuje kryzys energetyczny, jest coraz więcej problemów z infrastrukturą sieciową, pożądane są gospodarstwa domowe, które są samowystarczalne i wytwarzają energię, tak, aby w jak największym stopniu ją skonsumować.
Kto może ubiegać się o dofinansowanie z programu „Mój Prąd 5.0”?
Program „Mój Prąd 5.0” skierowany jest do prosumentów (producenci i konsumenci) posiadających na dzień składania wniosku przyłączoną mikroinstalację fotowoltaiczną o mocy od 2 kWh do 10 kWh oraz rozliczają się za wyprodukowaną energię elektryczną w systemie net-billing. W Mój Prąd 5.0 wyróżniono 3 grupy Wnioskodawców uprawnionych do ubiegania się o przyznanie dofinansowania:
Grupa 1. Wnioskodawcy, rozliczający się z wyprodukowanej energii elektrycznej w systemie net-billingu, którzy do tej pory nie złożyli żadnego wniosku w programach Mój Prąd.
Net-billing to aktualnie obowiązujący system rozliczania produkowanej i oddawanej do sieci energii. Zgodnie z zasadami net-billingu proces wysyłania i odzyskiwania energii elektrycznej opiera się na kupnie i sprzedaży. Prosument sprzedaje nadwyżki po określonej cenie, z kolei za energię płaci podobnie jak inni odbiorcy, wraz z opłatami dystrybucyjnymi. Taki sposób rozliczania się jest obligatoryjny dla właścicieli mikroinstalacji fotowoltaicznych uruchomionych po 31 marca 2022 r.
Grupa 2. Wnioskodawcy, rozliczający się z wyprodukowanej energii elektrycznej w systemie opustów, którzy do tej pory nie skorzystali z dofinansowania do mikroinstalacji fotowoltaicznej – pod warunkiem przejścia na system rozliczania wyprodukowanej energii elektrycznej tzw. net-billing.
Zanim wprowadzono system net-billing obowiązywał system opustów. System opustu polega na bezgotówkowym rozliczeniu energii elektrycznej pobranej przez prosumenta oraz wyprodukowanej energii elektrycznej w mikroinstalacji. Taki sposób rozliczeń obowiązuje obecnych prosumentów, którzy złożyli wniosek o przyłączenie mikroinstalacji do 31 marca 2022 r. oraz prosumentów, którzy zainstalowali fotowoltaike wcześniej i mają prawo do korzystania na takich zasadach przez 15 lat od momentu wprowadzenia pierwszej energii do sieci. Wszyscy prosumenci rozliczający się z wyprodukowanej energii elektrycznej w systemie opustów tzw. net metering mają możliwość przejścia na net-billing.
Grupa 3. Wnioskodawcy, którzy otrzymali już dotację w poprzednich edycjach Mój Prąd i którzy:
- zakupili i przyłączyli system od 01.02.2020 roku,
- przeszli na net-billing, obowiązujący od dnia 01.04.2022 r., zgodnie z ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii,
- dokupili urządzenie zwiększające autokonsumpcję z zakresu urządzeń wskazanych w programie Mój Prąd 5.0.
Jak widać, warunkiem skorzystania z programu „Mój Prąd 5.0” jest rozliczenie wyprodukowanej energii elektrycznej w systemie net-billing lub chęć przejścia z systemu opustów tzw. net metering na net-billing.
Jednocześnie, aktualne wsparcie z Mój Prąd jest przewidziane dla osób fizycznych:
- mających podpisaną umowę kompleksową lub umowę sprzedaży energii,
- produkujących prąd lub ciepło na własne potrzeby istniejącego budynku, z pomocą instalacji PV, zamontowanej na budynku mieszkalnym lub na otaczającej go działce.
Mikroinstalacja fotowoltaiczna powinna być tak przystosowana, aby całkowita ilość energii elektrycznej wyprodukowanej i odprowadzonej do sieci w rocznym okresie rozliczeniowym nie przekroczyła 120 proc. całkowitej ilości energii elektrycznej pobranej z sieci przez wnioskodawcę.
Na co można otrzymać dotację?
W 5. edycji programu Mój Prąd można liczyć na wysokość dofinansowania rzędu 58 tys. złotych. Można ubiegać się o dotację do 50% kosztów kwalifikowanych.
Jakie są to kwoty?
- mikroinstalacja fotowoltaiczna do 6 000 zł (grupa 1 i 2 Wnioskodawców)
- mikroinstalacja fotowoltaiczna + urządzenie dodatkowe do 7 000 zł (grupa 1 i 2 Wnioskodawców) do 3 000 zł (grupa 3 Wnioskodawców)
- magazyn ciepła do 5 000 zł
- gruntowe pompy ciepła – pompę ciepła grunt/woda i woda/woda do 28 500 zł
- pompa ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności energetycznej do 19 400 zł
- pompa ciepła powietrze/woda do 12 600 zł
- pompa ciepła powietrze/powietrze do 4 400 zł
- magazyn energii elektrycznej do 16 000 zł
- system zarządzania energią HEMS/EMS do 3 000 zł
- kolektory słoneczne c.w.u. do 3 500 zł.
„Mój Prąd 5.0” – warunki uzyskania dotacji
Dofinansowanie do pomp ciepła może być udzielone pod warunkiem, że w budynku nie będzie zainstalowane i nie będzie użytkowane źródło ciepła na paliwa stałe. Wyjątkiem są kotły na biomasę drzewną o obniżonej emisyjności cząstek stałych o wartości ≤ 20 mg/m3 oraz spełniające wymagania ekoprojektu kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne. Dodatkowo, wszystkie zainstalowane oraz użytkowane urządzenia mają spełniać docelowe wymagania uchwał antysmogowych.
Ważnym warunkiem skorzystania z programu jest rozpoczęcie przedsięwzięcia nie wcześniej niż przed 01.02.2020 r. Rozpoczęciem inwestycji jest data opłacenia pierwszej faktury lub paragonu, data przyłączenia mikroinstalacji lub data montażu systemu, która wynika z protokołu odbioru – w zależności od tego, co wystąpiło najpierw.
Wniosek o dofinansowanie można składać dopiero po zakończeniu przedsięwzięcia, czyli wtedy, kiedy instalacje fotowoltaiczne i urządzenia zgłoszone do dofinansowań "Mój Prąd" zostały w całości zamontowane, przyłączone i zgłoszone do odpowiednich instytucji oraz opłacone.
Za datę zakończenia inwestycji przyjmuje się datę uruchomienia ostatniego z urządzeń lub datę opłacenia ostatniego dokumentu płatniczego (faktury, paragonu imiennego).
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej może losowo kontrolować beneficjentów, którzy uzyskali dotację z "Mój Prąd".
Ważne, aby wsparta przez program instalacja była eksploatowana przez minimum 5 lat, licząc od daty dofinansowania. Nie może być w tym czasie sprzedana/zastawiona, zdemontowana, zmodyfikowana czy przenoszona w inne miejsce (wyjątkiem jest konieczność naprawy).
Jak skorzystać z dotacji?
Program „Mój Prąd 5.0” zaczął obowiązywać od 22 kwietnia 2023 roku i obowiązuje bezterminowo, do wyczepiania puli środków przeznaczonych na wsparcie.
Aby uzyskać wsparcie beneficjanci muszą posiadać kilka dokumentów niezbędnych do złożenia wniosku. Są to elektroniczne wersje poniższych zaświadczeń:
- potwierdzenie przyłączenia mikroinstalacji, wydane przez OSD (Operatora Sieci Dystrybucyjnej);
- wzór zaświadczenia o przyłączeniu do sieci – „Mój Prąd”;
- zaświadczenie potwierdzające korzystanie z systemu net-billing od OSD;
- wzór zaświadczenia o korzystaniu z net-billingu – „Mój Prąd”;
- oświadczenie wnioskodawcy o dokonaniu płatności za faktury związane z wykonaniem instalacji;
- wzór oświadczenia o dokonaniu płatności „Mój Prąd”;
- protokołu odbioru prac – od wykonawcy lub oświadczenie Wnioskodawcy o samodzielnym montażu elementów dodatkowych (magazynu ciepła, energii, HEMS/EMS);
- wzór protokołu odbioru prac – „Mój Prąd”;
- pełnomocnictwo, jeśli wniosek ma być składany w imieniu wnioskodawcy;
- wzór pełnomocnictwa – „Mój Prąd”.
Wszystkie dokumenty są dostępne na stronie programu.
Ważne są również:
- faktury lub paragony imienne wystawione za dostawę i montaż instalacji fotowoltaicznej oraz dodatkowych urządzeń objętych dotacją,
- karty energetyczne produktu i/lub etykiety energetyczne (w zależności od zakresu informacji na temat urządzenia).
Wniosek do programu „Mój Prąd” należy złożyć drogą elektroniczną, za pośrednictwem Generatora Wniosków o Dofinansowanie: gwd.nfosigw.gov.pl/. Nie ma możliwości zgłoszenia wniosku w formie papierowej.
Po wypełnieniu wszystkich formularzy, dołączeniu niezbędnych dokumentów i wysłaniu wniosku, inwestor zostanie poinformowany o przyznaniu dofinansowania drogą elektroniczną oraz statusie swojego wniosku.
Pieniądze wypłacane są w ciągu około trzech miesięcy od momentu zgłoszenia.
Ważne! Środki otrzymane z programu „Mój Prąd” są zwolnione z podatku. Podatnik nie musi rozliczać dotacji w PIT.
Beneficjenci programu muszą również pamiętać o jednej ważnej kwestii. Po otrzymaniu dotacji, inwestor musi niezwłocznie umieścić w widocznym miejscu tabliczkę informacyjną „Mój Prąd”, w lokalizacji przedsięwzięcia. Wzór tabliczki znajduje się na stronie programu.
Program „Mój Prąd” – zalety
Instalacja paneli fotowoltaicznych niesie ze sobą sporo korzyści. Przede wszystkim pozwala na produkcję własnej energii elektrycznej z wykorzystaniem naturalnego źródła energii, czyli słońca. Dzięki temu ogranicza się emisję szkodliwych substancji do atmosfery, a to z kolei bezpośrednio przyczynia się do ochrony środowiska. Ważną korzyścią jest też oszczędność, bo własna produkcja energii elektrycznej znacząco obniża lub całkowicie likwiduje rachunki za energię.
Szczegóły dotyczące piątej edycji programu „Mój Prąd”, w tym regulamin naboru wniosków, znaleźć można na stronie mojprad.gov.pl/o-programie/nabor-v.
