Rewolucja w umowach telekomunikacyjnych
Sejm uchwalił ustawę, która wprowadza znaczące zmiany dla klientów i firm telekomunikacyjnych. Wszyscy użytkownicy ofert na telefon, internet czy telewizję otrzymają nowe umowy do podpisania, choć nie będzie to okazja do ich wypowiedzenia. Nowe przepisy mają na celu lepszą ochronę praw użytkowników i mają zagwarantować przejrzyste rozliczenia. Sprawdź, jakie zmiany wprowadza nowe prawo komunikacji elektronicznej i jak wpłynie ono na Twoje korzystanie z usług.
Nowe regulacje to wynik unijnych wymogów
Wprowadzenie nowych przepisów wynika z konieczności dostosowania polskiego prawa do unijnej dyrektywy(m.in. do Europejskiego Kodeksu Łączności Elektronicznej), wdrażanej z czteroletnim opóźnieniem. Nowe uprawnienia dla abonentów oznaczają konieczność aktualizacji warunków umów, w tym tych zawartych przed wejściem w życie ustawy.
Operatorzy telekomunikacyjni, dostawcy internetu i telewizji już od pewnego czasu informują swoich klientów o zmianach wynikających z nowych regulacji. Każdy abonent może więc spodziewać się powiadomienia o aktualizacji warunków umowy. Firmy są zobowiązane do wprowadzenia nowych przepisów w życie i dostosowania swoich umów do wymogów ustawy. Prawo Komunikacji Elektronicznej czyli PKE zastąpi aktualne Prawo telekomunikacyjne. Dotychczas działalność podmiotów telekomunikacyjnych była regulowana ustawą z dnia 16 lipca 2004 roku. Jednak od 10 listopada 2024 roku wprowadzone zostały zmiany w zasadach funkcjonowania operatorów, dostosowujące je do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej.
Wszystkie umowy do modyfikacji i jednolita ładowarka
Nowe prawo komunikacji elektronicznej wprowadza dodatkowe uprawnienia, co wymaga aktualizacji wszystkich umów, również tych zawartych przed wejściem przepisów w życie. Każdy, kto korzysta z usług telekomunikacyjnych, powinien się spodziewać powiadomień o zmianach w warunkach swoich umów. Wprowadzane zmiany nie będą stanowiły podstawy do rozwiązania umowy bez ryzyka poniesienia kar umownych.
PKE wprowadza również regulacje dotyczące innych obszarów, niezwiązanych bezpośrednio z umowami. Zakazuje przedstawicielom firm telekomunikacyjnych odwiedzania potencjalnych klientów w ich domach bez wcześniejszego uprzedzenia oraz uzyskania wyraźnej zgody konsumenta na taką wizytę.
Ciekawą nowością jest przepis wprowadzający obowiązek stosowania wspólnych ładowarek do urządzeń elektronicznych. Ma to ograniczyć ilość elektrośmieci, ponieważ dotychczas ładowarki stawały się bezużyteczne po zmianie telefonu na model z innym typem złącza.
Ochrona przed dodatkowymi opłatami
Jak wskazało ERIF BIG, użytkownicy sieci komórkowych zyskają większe bezpieczeństwo, przejrzystość informacji od operatorów, ochronę przed naliczaniem nieplanowanych kosztów za usługi zewnętrzne oraz prostszą procedurę rezygnacji z umowy. Nowe przepisy zobowiązują dostawców do informowania o zbliżającym się końcu umowy co najmniej 30 dni przed jej wygaśnięciem oraz przesyłać propozycje warunków jej przedłużenia wraz ze wskazaniem najkorzystniejszych pakietów taryfowych. Ponadto regulacje mają zagwarantować konsumentom możliwość łatwego porównywania ofert i wybierania najatrakcyjniejszych opcji, a także ochronę przed nieuczciwymi praktykami handlowymi. Operatorzy będą musieli dostarczać jasne i zrozumiałe informacje na temat warunków umowy jeszcze przed jej podpisaniem. Dzięki nowemu prawu konsumenci otrzymają też dostęp do niezależnego narzędzia - porównywarki, która umożliwi im sprawdzenie oferty usług komunikacji elektronicznej i pozwoli wybrać najdogodniejszą z nich.
Łatwiejsze wypowiedzenie umowy dzięki nowym przepisom
Nowe regulacje prawne ułatwiają abonentom rozwiązanie umowy w przypadku złej jakości usług. Kluczową zmianą jest wprowadzenie prawa do bezkosztowego wypowiedzenia umowy, jeśli występują znaczące i częste rozbieżności między rzeczywistym działaniem usługi, a warunkami określonymi w umowie. Nowe przepisy przewidują, że konsument w takiej sytuacji może rozwiązać umowę bez obowiązku wypłaty odszkodowania na rzecz operatora.
Ustawa wymaga, aby klient najpierw wyczerpał procedurę reklamacyjną. Dopiero w przypadku braku poprawy usług może, poza domaganiem się rekompensaty za ich nienależyte wykonanie, wypowiedzieć umowę z winy dostawcy usług telekomunikacyjnych.
Łatwiejsza zmiana dostawcy przy pakiecie usług
Nowe przepisy dotyczą także tzw. umów pakietowych, które obejmują różne usługi, takie jak telefon, internet czy telewizja. Zgodnie z nowymi zasadami, prawa abonenta związane z jednym elementem pakietu mogą rozciągać się na całość umowy. Oznacza to, że jeśli jedna z usług w pakiecie nie spełnia ustalonych standardów, klient może zyskać prawo do rozwiązania całej umowy.
Nie oznacza to jednak, że w przypadku awarii np. telewizji automatycznie będzie można wypowiedzieć umowę na telefon lub uniknąć zapłaty za zakupiony w promocji smartfon.
Warto także zwrócić uwagę na inną istotną zmianę wprowadzoną przez ustawę – ograniczenie wysokości odszkodowań za zerwanie umów na czas oznaczony. Nowe przepisy przewidują, że takie odszkodowanie nie może przekraczać sumy opłat, które pozostałyby do uregulowania, gdyby umowa została zrealizowana do końca. Upraszczając, w przypadku usług telekomunikacyjnych użytkownik zapłaci tylko proporcjonalną część abonamentu, a w przypadku urządzeń promocyjnych – pozostałą część ich wartości, wynikającą z umowy.
Więcej przejrzystości w ofertach i nowe prawa dla małych firm
Nowe przepisy nakładają na dostawców usług telekomunikacyjnych dodatkowe obowiązki związane z zawieraniem umów. Osoby podpisujące umowy na telefon, internet czy telewizję otrzymają teraz krótkie, zrozumiałe podsumowanie najważniejszych warunków umowy, takich jak zamówione usługi, opłaty, czas trwania umowy czy inne istotne szczegóły.
Operatorzy będą także zobowiązani do informowania klientów o najkorzystniejszych taryfach, dostosowanych do usług, z których faktycznie korzystają. Dodatkowo konsumenci zyskają dostęp do niezależnej porównywarki, umożliwiającej zestawienie ofert różnych dostawców usług komunikacji elektronicznej i wybór tej najbardziej odpowiedniej.
Nowe prawo wymaga także zapewnienia większej dostępności usług w punktach sprzedaży. Dotyczy to m.in. pomocy tłumacza migowego, udostępnienia dokumentów w alfabecie Braille'a oraz dostosowania punktów obsługi do potrzeb osób z niepełnosprawnościami ruchowymi.
Szczególne korzyści odniosą mikroprzedsiębiorcy i małe firmy (do 50 pracowników i 10 mln euro obrotu), które dzięki ustawie zyskają prawa porównywalne z konsumenckimi. Pozwoli im to na lepszą ochronę w relacjach z operatorami usług telekomunikacyjnych.
Nowe procedury przy zaleganiu z płatnościami
Nowe przepisy wprowadzają jasne procedury postępowania wobec abonentów zalegających z płatnościami. Dotychczasowe regulacje w Prawie telekomunikacyjnym nie określały szczegółowych zasad dla usług rynkowych, co pozwalało operatorom na korzystanie z ogólnych przepisów prawa cywilnego. W efekcie stosowano monity, naliczano odsetki, zawieszano usługi, a czasem wypowiadano umowy, nierzadko bez wcześniejszego ostrzeżenia. Nowa ustawa eliminuje tę dowolność, wprowadzając precyzyjne reguły działania.
Zgodnie z nowymi zasadami, w przypadku zaległości w płatnościach operatorzy mogą zastosować dwa etapy ograniczeń. Pierwszy to częściowe ograniczenie usługi – blokada wykonywania połączeń (z wyjątkiem numerów alarmowych), wysyłania wiadomości SMS/MMS oraz transmisji danych. Warunkiem jest wcześniejsze uprzedzenie abonenta i wyznaczenie dodatkowego 7-dniowego terminu na uregulowanie zaległości.
Jeśli klient nadal nie zapłaci, operator może przejść do drugiego etapu – zawieszenia świadczenia usługi, co oznacza całkowite odłączenie dostępu do niej, z wyjątkiem połączeń alarmowych. Dopiero po kolejnych 7 dniach i bezskutecznych wezwaniach do zapłaty, dostawca usług zyskuje prawo do wypowiedzenia umowy z winy abonenta.
Nowe przepisy zapewniają bardziej przejrzyste zasady naliczania opłat i chronią użytkowników przed nagłym odłączeniem usług bez odpowiedniego ostrzeżenia.
Zwrot środków z karty prepaid
Obecnie niewykorzystane środki na karcie prepaid przepadają po wygaśnięciu jej ważności lub przy zmianie operatora. Nowe przepisy wprowadzają możliwość odzyskania tych pieniędzy. Konsument będzie mógł złożyć wniosek o zwrot środków np. po przeniesieniu numeru do innego dostawcy usług lub w przypadku wygaśnięcia ważności konta. Operatorzy będą zobowiązani do przyjmowania takich wniosków.
Podczas prac nad ustawą zaproponowano poprawkę, która miała ograniczyć opłatę za zwrot środków do maksymalnie 1 zł, jednak została ona odrzucona. Ostatecznie to operatorzy będą ustalać wysokość takiej opłaty, która nie powinna przewyższać kwoty do zwrotu.
Więcej światłowodów, zwiększenie konkurencyjności na rynku telekomunikacyjnym
Nowe regulacje wspierają rozwój nowoczesnej infrastruktury, zachęcając operatorów do zastępowania miedzianą infrastrukturę sieciami światłowodowymi. Dzięki temu rynek telekomunikacyjny ma stać się bardziej konkurencyjny, a szersza dostępność światłowodów przełoży się na większy wybór ofert dla klientów.
Wprowadzono również tzw. decyzje obszarowe, które zastępują indywidualne decyzje wydawane przez Prezesa UKE. Te nowe zasady będą obejmować określone obszary i dotyczyć ogólnych warunków działania, zamiast skupiać się na pojedynczych firmach. Dzięki temu łatwiejszy stanie się dostęp do lokalnych rynków dla nowych podmiotów, co sprzyja większej konkurencji i rozwojowi infrastruktury w regionach.
