Rozliczenie straty z giełdy w PIT-38
Inwestowanie na giełdzie wiąże się nie tylko z możliwością osiągnięcia ogromnych zysków, ale również z ryzykiem poniesienia strat finansowych.
Czym jest strata?
Strata oznacza sytuację, w której koszty uzyskania przychodów przewyższają osiągnięte przychody. Jednak jej występowanie w działalności gospodarczej nie zawsze świadczy o kłopotach finansowych, często jest efektem prowadzonych inwestycji, co może być oznaką rozwoju firmy. W 2025 roku zasady rozliczania strat w działalności zostały dostosowane w sposób korzystniejszy dla przedsiębiorców.
Rozliczenie straty w 2025
Rozliczanie straty poniesionej w danym roku podatkowym według wcześniejszych przepisów było możliwe w ciągu kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych. Po upływie tego okresu niewykorzystana strata ulegała przedawnieniu. Ponadto przedsiębiorca mógł w jednym roku odliczyć maksymalnie 50% poniesionej straty.
Od 2020 roku możliwe jest szybsze rozliczenie straty z działalności do kwoty 5 000 000 zł, pod warunkiem że dochody przedsiębiorcy w kolejnych latach pozwalają na takie odliczenie. Oznacza to, że zmodyfikowano przepis, który wcześniej pozwalał przedsiębiorcy na obniżenie podstawy opodatkowania w jednym roku podatkowym maksymalnie o 50% straty z danego roku.
W rozliczeniu podatkowym za 2025 rok przedsiębiorcy mogą odliczyć stratę poniesioną w latach 2020–2024. O wysokość straty ze źródła przychodów, która została poniesiona w roku podatkowym, podatnik może:
- Obniżyć dochód uzyskany z tego samego źródła w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych, przy czym w żadnym roku odliczenie nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.
- Obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z pięciu kolejnych lat o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł. nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w kolejnych latach pięcioletniego okresu, jednak w żadnym roku odliczenie nie może przekroczyć 50% poniesionej straty.
Nie zmienił się natomiast maksymalny okres rozliczenia straty – przedsiębiorcy nadal mają na to pięć lat. Jeśli w tym czasie nie uda się odliczyć straty, przepada ona bez możliwości dalszego uwzględnienia w rozliczeniach podatkowych.
Sprzedaj tracące na wartości akcje pod koniec roku
Jednym ze sposobów na złagodzenie skutków nieudanych inwestycji jest skuteczne rozliczenie straty w rocznym zeznaniu PIT-38. Formularz ten wypełnia się na podstawie danych zawartych w PIT-8C, który powinien zostać dostarczony przez biuro maklerskie do końca lutego.
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych inwestor ma możliwość obniżenia swojego podatku, sprzedając na koniec roku akcje, które straciły na wartości. Jest to możliwe, ponieważ podatek w wysokości 19% naliczany jest tylko od rzeczywistych zysków uzyskanych na giełdzie. Oznacza to, że jeśli akcje, które kupiliśmy, zyskują na wartości, zapłacimy podatek tylko wtedy, gdy zdecydujemy się je sprzedać w danym roku podatkowym.
Jak poprawnie rozliczać stratę z lat ubiegłych na giełdzie
Inwestowanie na giełdzie wiąże się nie tylko z możliwością osiągnięcia ogromnych zysków, ale związane jest również z ryzykiem poniesienia strat. Prawidłowe rozliczenie straty giełdowej w zeznaniu podatkowym pozwala na obniżenie przyszłych zobowiązań podatkowych, co może złagodzić finansowe skutki nieudanych inwestycji.
Strata podatkowa powstaje, gdy suma kosztów uzyskania przychodu przewyższa sumę przychodów uzyskaną z danego źródła w danym roku podatkowym. W kontekście giełdy, oznacza to sytuację, w której wydatki na zakup papierów wartościowych oraz związane z nimi opłaty przewyższają przychody ze sprzedaży tych papierów. Ważne jest, aby wszystkie transakcje były odpowiednio udokumentowane, na przykład poprzez wyciągi z rachunku maklerskiego.
Polskie przepisy podatkowe umożliwiają rozliczenie straty z giełdy w kolejnych latach podatkowych, co pozwala na obniżenie podstawy opodatkowania. Dostępne są dwa sposoby rozliczenia:
- Obniżenie dochodu w kolejnych pięciu latach: Podatnik może pomniejszyć dochód uzyskany z tego samego źródła przychodów w najbliższych pięciu latach podatkowych, przy czym w żadnym z tych lat kwota obniżenia nie może przekroczyć 50% wysokości straty z danego roku.
- Jednorazowe obniżenie dochodu: Od 2020 roku istnieje możliwość jednorazowego obniżenia dochodu o stratę nieprzekraczającą 5 000 000 zł w jednym z najbliższych pięciu lat podatkowych. Niewykorzystana kwota straty podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z zastrzeżeniem, że w żadnym z tych lat kwota obniżenia nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.
Procedura odliczenia straty w zeznaniu podatkowym
Aby prawidłowo rozliczyć stratę giełdową, należy:
- Złożyć zeznanie PIT-38: Podatnicy osiągający przychody z kapitałów pieniężnych, w tym z transakcji giełdowych, są zobowiązani do złożenia zeznania PIT-38 do końca kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W zeznaniu tym należy wykazać zarówno dochody, jak i poniesione straty.
- Wykazać stratę w zeznaniu: W odpowiednich rubrykach formularza PIT-38 należy uwzględnić wysokość poniesionej straty oraz sposób jej rozliczenia w kolejnych latach.
- Przechowywać dokumentację: Ważne jest, aby zachować wszelkie dokumenty potwierdzające transakcje giełdowe, takie jak PIT-8C otrzymane od biura maklerskiego, które stanowią podstawę do wypełnienia rozliczenia rocznego PIT-38.
Przykład rozliczenia straty
Jeśli podatnik w 2022 roku poniósł stratę w wysokości 10 000 zł z tytułu transakcji giełdowych, może ją rozliczyć w następujący sposób:
- Obniżenie dochodu w kolejnych latach: W latach 2023–2027 podatnik może obniżyć dochód z tego samego źródła, przy czym kwota obniżenia w którymkolwiek z lat nie może przekroczyć 50% straty, czyli 5 000 zł rocznie.
- Jednorazowe obniżenie dochodu: Jeśli w 2023 roku podatnik osiągnie dochód z tego samego źródła w wysokości co najmniej 10 000 zł, może jednorazowo obniżyć go o całą stratę z 2022 roku, pod warunkiem że kwota ta nie przekracza 5 000 000 zł.
Przedsiębiorstwo w spadku a możliwość rozliczenia straty podatkowej
W przypadku przedsiębiorstwa w spadku dochód osiągnięty w danym roku podatkowym może zostać pomniejszony o wysokość straty poniesionej przez zmarłego przedsiębiorcę, jeśli nie została ona wcześniej odliczona. Oznacza to, że zarządca sukcesyjny ma prawo do wykorzystania strat wykazanych w deklaracji PIT przez poprzedniego właściciela firmy.
Okres, w którym możliwe jest rozliczenie takiej straty, zależy od momentu jej wykazania w deklaracji PIT. Przedsiębiorstwo w spadku przejmuje bowiem nie tylko samą stratę, ale także czas pozostały na jej rozliczenie.
Podsumowanie
- Strata powstaje, gdy koszty przewyższają osiągnięte przychody. Może wynikać z inwestycji i nie zawsze oznacza problemy finansowe.
- Zasady rozliczania straty w 2025 roku:
- Strata może być rozliczana przez 5 kolejnych lat.
- W jednym roku można odliczyć maksymalnie 50% wysokości straty.
- Od 2020 roku istnieje możliwość jednorazowego odliczenia straty do 5 000 000 zł, jeśli dochód na to pozwala.
- Sprzedaż tracących na wartości akcji:
- Podatek 19% jest naliczany tylko od faktycznych zysków.
- Sprzedaż akcji przynoszących straty pod koniec roku może pomóc w optymalizacji podatkowej.
- Procedura rozliczenia straty w PIT-38:
- Zeznanie PIT-38 należy złożyć do końca kwietnia.
- Strata jest wykazywana w formularzu i może być rozliczona w kolejnych pięciu latach podatkowych.
- Kluczowa jest dokumentacja (np. PIT-8C od biura maklerskiego).
- Narzędzia do rozliczenia PIT-38:
- Można skorzystać z darmowych programów do wypełnienia deklaracji PIT online.
- Rozliczenie online pozwala na szybszy zwrot podatku i brak konieczności wizyty w urzędzie.
- Strata w przypadku przedsiębiorstwa w spadku:
- Zarządca sukcesyjny może rozliczyć stratę poniesioną przez zmarłego przedsiębiorcę.
- Czas na rozliczenie straty jest ograniczony do okresu pozostałego do jej przedawnienia.
Do rozliczenia poniesionej straty można użyć np. specjalnie przygotowany do tego celu program do PIT. Jednym z nich jest całkowicie darmowy PIT pro od Podatnik.info, który posiada m. in. na bieżąco aktualizowane formularze PIT-38.
W prosty sposób rozlicz się już dziś darmowym programem PIT pro 2024/2025. Prześlij PIT do urzędu pobierając program PIT lub wypełniając PIT online.
Pamiętaj! Korzystając z programu PIT pro 2024/2025 otrzymujesz nieograniczony dostęp do swoich deklaracji z możliwością intuicyjnego i szybkiego rozliczenia w zaledwie 5 minut. W każdym momencie możesz wydrukować swój PIT lub wysłać online do urzędu skarbowego bez kolejek. Skorzystaj z doświadczenia ekspertów i rozlicz swój PIT programem PIT pro 2024/2025.
Najczęściej zadawane pytania
Co to jest strata na giełdzie?
Strata na giełdzie oznacza sytuację, w której koszty związane z zakupem i utrzymaniem papierów wartościowych przewyższają uzyskane przychody ze sprzedaży.
Czy mogę rozliczyć stratę giełdową w PIT-38?
Tak, stratę poniesioną na giełdzie można rozliczyć w formularzu PIT-38, który jest przeznaczony do rozliczenia dochodów i strat z kapitałów pieniężnych.
Jak długo mogę rozliczać stratę z giełdy?
Strata może być rozliczana przez kolejne 5 lat podatkowych, jednak w jednym roku można odliczyć maksymalnie 50% wysokości straty z danego roku.
Czy mogę odliczyć całą stratę w jednym roku?
Od 2020 roku istnieje możliwość jednorazowego odliczenia straty do kwoty 5 000 000 zł, jeśli dochód pozwala na jej pełne rozliczenie.
Czy mogę rozliczyć stratę, jeśli nie miałem dochodu w kolejnym roku?
Jeśli w danym roku podatkowym nie osiągnięto dochodu, niewykorzystana część straty może być przeniesiona na kolejne lata, maksymalnie na najbliższe kolejno następujące po sobie 5 lat.
Czy mogę łączyć straty z różnych źródeł przychodów?
Nie, stratę można odliczyć wyłącznie od dochodów pochodzących z tego samego źródła, np. stratę giełdową można rozliczyć tylko z przyszłymi dochodami z giełdy.
Czy sprzedaż akcji pod koniec roku może pomóc w rozliczeniu straty?
Tak, sprzedając akcje tracące na wartości pod koniec roku, można obniżyć dochód do opodatkowania, co pozwala na efektywniejsze wykorzystanie strat podatkowych.
Jakie dokumenty są potrzebne do rozliczenia straty z giełdy?
Do prawidłowego rozliczenia potrzebne są m.in. wyciągi z rachunku maklerskiego oraz formularz PIT-8C, który biuro maklerskie dostarcza do końca lutego.
Jak wypełnić PIT-38, aby uwzględnić stratę giełdową?
W formularzu PIT-38 należy wykazać stratę w odpowiednich rubrykach oraz zaznaczyć sposób jej rozliczenia w kolejnych latach.
Co się stanie, jeśli nie rozliczę straty w ciągu 5 lat?
Jeżeli nie rozliczysz starty w pozostałych latach pięcioletniego okresu, niewykorzystana strata przepada i nie można jej już odliczyć w przyszłości.
Czy strata na giełdzie wpływa na podatek dochodowy od innych źródeł?
Nie, strata z giełdy nie może być odliczona od dochodów z pracy, działalności gospodarczej czy innych źródeł przychodów – dotyczy tylko przychodów kapitałowych.
