Ulga dla samotnej matki 2022 – co się zmieniło?

2022-10-27

Rok 2022 mija pod znakiem wielu zmian podatkowych. Część z nich dotyczyła między innymi zasad rozliczenia rocznego osób samotnie wychowujących dzieci. Na początku roku pojawiły się informacje o preferencyjnym sposobie obliczania podatku wprowadzonym przez Polski Ład. Ulga dla samotnej matki 2022 została jednak zlikwidowana. Jakie zasady obowiązują aktualnie? 

Spis treści:

• Ulga dla samotnej matki 2022 – jakie zmiany zaszły w ciągu tego roku?
• Likwidacja ulgi dla samotnej matki? Sprawdź, jakie zmiany weszły!
• Jak rozliczy się samotna matka w 2022 roku?
• Podsumowanie: Polski Ład – rozliczenie samotnej matki 2022

Ulga dla samotnej matki 2022 – jakie zmiany zaszły w ciągu tego roku?

Każdy podatnik powinien znać obowiązujące przepisy związane z podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dzięki temu można uniknąć wielu stresów oraz świadomie skorzystać z dostępnych ulg i preferencji. Najważniejsze informacje o obowiązujących przepisach pojawiają się w ustawie z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 Nr 80 poz. 350).

Sytuacja komplikuje się, jednak kiedy w ciągu roku podatkowego pojawiają się liczne zmiany dotyczące tych samych przepisów. Pierwsze modyfikacje zostały wprowadzone w dniu 1 stycznia 2022 roku. Rząd przygotował pakiet zmian pod nazwą Polski Ład. Rozliczenie samotnej matki, rodzica lub opiekuna zostało objęte dodatkową ulgą w wysokości 1 500 zł.

Pojawiły się jednak wątpliwości dotyczące zmian proponowanych przez rząd ze względu na ryzyko pozbawienia preferencyjnego rozliczenia części dotychczasowych beneficjentów. Ulga dla samotnej matki 2022 miała zastąpić dotychczasową możliwość składania zeznania podatkowego wspólnie z dzieckiem. Nieprzychylne opinie ekspertów i podatników oraz Polski Ład 2.0 spowodowały kolejne zmiany, które weszły w życie 1 lipca 2022 roku. Nastąpiła wówczas likwidacja ulgi dla samotnej matki, rodzica lub opiekuna.

Co ważne, to właśnie przepisy, które zostały wprowadzone w dniu 1 lipca 2022 roku, będą obowiązywały w przypadku deklaracji składanych w 2023 roku. Ustawodawca umożliwił ponownie preferencyjne zasady rozliczenia z dzieckiem, ale tylko niektórym podatnikom ze względu na wyjątkową sytuację rodzinną. W efekcie ulga dla samotnej matki 2022 obniży wysokość zobowiązania podatkowego, jeżeli samotny rodzic spełni kilka ważnych warunków. 

Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje dotyczące zasad wspólnego rozliczenia samotnego rodzica z dzieckiem. Wyjaśnimy również, kto może skorzystać z tego rozwiązania oraz dla kogo nowe przepisy będą korzystne.

Likwidacja ulgi dla samotnej matki? Sprawdź, jakie zmiany weszły!

Jak wspomnieliśmy, likwidacja ulgi dla samotnej matki, rodzica lub opiekuna nastąpiła z dniem 1 lipca 2022 roku. W zamian można skorzystać ze wspólnego rozliczenia z dzieckiem. Ten sposób składania deklaracji był znany podatnikom już z 2021 roku. Zmieniły się jednak obowiązujące wymagania względem potencjalnych beneficjentów.

Jakie zmiany zostały wprowadzone przez Polski Ład? Rozliczenie samotnej matki wspólnie z dzieckiem przysługuje:

• pannom,
• wdowom,
• rozwódkom,
• osobom, w stosunku do której orzeczono separację,
• osobom, których małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Ponadto podatnik musi podlegać przez cały rok podatkowy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli był rezydentem polskim.

Jeżeli nie spełnia tego warunku, nadal ma szansę na skorzystanie z tego rozwiązania po spełnieniu poniższych warunków:

• posiadał miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej,
• osiągnął przychody objęte obowiązkowemu opodatkowaniu w Polsce, które stanowią co najmniej 75% całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym,
• złożył certyfikat rezydencji dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Warto jednak zaznaczyć, że kryteria musi spełniać nie tylko matka, ale również dziecko, które będzie podlegało wspólnemu rozliczeniu. Preferencyjne warunki przysługują rodzicom lub opiekunom wychowującym osoby:

• małoletnie,
• pełnoletnie, które otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie.

Ważną zmianą jest wprowadzenie ograniczenia, które mogą pozbawić prawa do ulgi części potencjalnych beneficjentów. Jeżeli dziecko uzyskało przychody

• opodatkowane według skali podatkowej,
• z tytułu kapitałów pieniężnych,
• zwolnione z opodatkowania z tytułu stosunku pracy,
• z praktyki absolwenckiej lub stażu uczniowskiego lub
• zwolnione od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych lub ulgi na powrót – w łącznej wysokości przekraczającej 12-krotność kwoty renty socjalnej,

podatnikowi nie przysługuje prawo do wspólnego rozliczenia. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na zasady obowiązujące przychody rodziców. Ulga dla samotnej matki 2022 w postaci preferencyjnych zasad rozliczania nie przysługuje osobom opodatkowanym:

• podatkiem liniowym (PIT-36L),
• ryczałtem z wyjątkiem dochodów z prywatnego najmu (PIT-28),
• ryczałtem od przychodów osób duchownych (PIT-19A),
• podatkiem tonażowym,
• ryczałtem od wartości sprzedanej produkcji.

Jak rozliczy się samotna matka w 2022 roku?

Jeżeli podatnik spełnia powyższe warunki, przysługują mu preferencyjne warunki rozliczenia podatkowego. Obecnie w rozliczeniach za rok 2022 przysługuje możliwość złożenia deklaracji razem z dzieckiem. Będzie to korzystniejsze rozwiązanie niż poprzednia ulga w wysokości 1 500 zł obowiązujące od 1 stycznia 2022 roku.

Podatnikowi przysługuje nie tylko możliwość rozliczania wspólnie z dzieckiem, ale także:

• wyższa kwota wolna, która wynosi 30 000 zł,
• niższa stawka podatku PIT 12% - wcześniej 17% oraz
• wyższy I próg podatkowy sięgający aktualnie 120 000 zł.

Jeżeli podatnikowi przysługuje ulga dla samotnej matki 2022, wówczas podatek oblicza się w podwójnej wysokości obliczonego od połowy dochodów rodzica. Jedną z korzyści tego rozwiązania jest podwójna kwota wolna od podatku. W takim przypadku wynosi 60 000 zł.

Podatek obliczony na preferencyjnych warunkach można obliczyć w trzech prostych krokach:

1. Podzielenie uzyskanych dochodów na połowę.
2. Obliczenie od otrzymanej kwoty podatku według skali podatkowej.
3. Pomnożenie podatku przez 2.

Najprostszym rozwiązaniem są jednak programy, które pomagają w wypełnieniu deklaracji krok po kroku lub wypełniają ją za podatnika na podstawie PIT-11. W systemie Podatnik.info można skorzystać z trzech rozwiązań:

• Najłatwiejszy sposób – przepisane danych kratka w kratkę z PIT-11 oraz automatyczne wypełnienie deklaracji przez program.
• PIT w 5 minut – odpowiadanie na kilka prostych pytań, na podstawie których Podatnik.info dobierze i wypełni właściwe druki.
• Dla doświadczonych – wybierz i wypełnij deklarację samodzielnie, a program sprawdzi jej poprawność.

Podsumowanie: Polski Ład – rozliczenie samotnej matki 2022

Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje o preferencyjnych warunkach rozliczania dochodu, które przysługują samotnym matkom za rok 2022.

• W dniu 1 lipca 2022 roku nastąpiła likwidacja ulgi dla samotnej matki w wysokości 1 500 zł.
• Rząd postanowił wrócić do wcześniej obowiązującej formy preferencji, czyli możliwości wspólnego rozliczenia z dzieckiem.
• Pojawiły się jednak znaczące zmiany, które wpłyną korzystnie na ostateczną kwotę obniżenia podatku. Podatnikowi przysługuje podwójna kwota wolna od podatku (2 x 30 000 zł), a także niższa stawka w przypadku I progu podatkowego – 12% (wcześniej 17%).
• Limit zarobków dziecka podwyższono do kwoty 16 061,28 zł, czyli 12-krotności renty socjalnej.
• Rozliczenie samotnej matki przysługuje pannie, wdowie, rozwódce, osobie, w stosunku do której orzeczono separację, osobie, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
• Ulga przysługuje wyłącznie jednemu z opiekunów lub rodziców. Szczegółowe warunki znajdziesz w naszym artykule.
• Jeżeli potrzebujesz pomocy w rozliczeniu deklaracji rocznej PIT, zapraszamy do skorzystania z programu Podatnik.info.

Program Podatnik.info umożliwia nie tylko proste przygotowanie deklaracji podatkowej, ale również przesyła je do urzędu skarbowego. Każdy, kto zdecyduje się na pobranie Podatnik.info, zyska również możliwość zadania dowolnego pytania naszym ekspertom z obszaru finansów, księgowości oraz prawa podatkowego.