Ulga na spółkę alternatywną

2024-04-05

Alternatywne Spółki Inwestycyjne (ASI) cieszą się sporym zainteresowaniem, głównie ze względu na niskie wymagania regulacyjne. Dodatkową zaletą jest możliwość skorzystania z ulgi aby odliczyć połowę wydatków. Jakie warunki trzeba spełnić, aby z niej skorzystać?

Inwestowanie kapitału wymaga sporej wiedzy ekonomicznej, prawniczej, a także znajomości rynków kapitałowych. Z tego względu wielu inwestorów powierza obracanie swoich pieniędzy wyspecjalizowanym instytucjom. Wyróżniającym się od zwykłych funduszy inwestycyjnych rozwiązaniem jest alternatywna spółka inwestycyjna, czyli ASI.

Czym jest alternatywna spółka inwestycyjna?

Alternatywna spółka inwestycyjna (ASI) to specjalny rodzaj spółki inwestycyjnej. Przedmiotem działalności takiej spółki jest inwestowanie w alternatywne instrumenty finansowe, takie, które nie są typowe dla tradycyjnych inwestycji jak: akcje, obligacje czy fundusze inwestycyjne. Alternatywne instrumenty finansowe, takie jak nieruchomości, sztuka czy fundusze hedgingowe, mogą przynieść inwestorom wyższe zyski niż tradycyjne instrumenty finansowe.

Ulga dla inwestujących w ASI jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które zbierają aktywa od innych i inwestują je w celu pomnożenia kapitału zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Zgodnie z art. 8a ust. 3 z dnia 27 maja 2004r. ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi może to być wyłączny przedmiot działalności Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej (Dz.U. z 2021r. poz.605 ze zm.).

Tego rodzaju spółka może być prowadzona w formie:

• spółki kapitałowej (spółka z o.o., spółka akcyjna, spółka europejska);

• spółki komandytowej albo spółki komandytowo – akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka kapitałowa (spółka z o.o., spółka akcyjna, spółka europejska).

Dla kogo ulga dla inwestujących w ASI

Alternatywne spółki inwestycyjne pozwalają inwestorom na dostęp do inwestycji, do których zazwyczaj mają dostęp tylko duże instytucje inwestycyjne. Inwestowanie z Alternatywną Spółką Inwestycyjną możliwe jest dla tzw. podmiotów profesjonalnych, takich jak np. banki, domy maklerskie czy fundusze inwestycyjne, które mogą podjąć większe ryzyko w celu osiągnięcia potencjalnie wyższych zwrotów. Ma to na celu zapewnienie jak największej ochrony osób fizycznych, niebędących instytucjami finansowymi, które bez rzetelnej wiedzy i doświadczenia mogłyby podejmować nadmierne ryzyko finansowe. Osoby fizyczne, które mają odpowiednią wiedzę i doświadczenie, mogą podejmować współpracę z ASI.

Z ulgi skorzystać mogą przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą opodatkowaną według:

• według skali podatkowej lub

• 19% podatkiem liniowym

i ponieśli wydatki na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w:

• alternatywnej spółce inwestycyjnej (ASI) lub

• spółce kapitałowej, w której ASI:

  • posiadają co najmniej 5% udziałów (akcji),

  • będą posiadali co najmniej 5% udziałów (akcji) w wyniku nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w tej spółce w okresie 90 dni od dnia nabycia lub objęcia przez nich udziałów (akcji) w spółce kapitałowej.

Kiedy przysługuje ulga

Z ulgi można skorzystać, jeżeli są spełnione następujące warunki:

• wspólnikiem Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej powinien być podmiot, który nabył lub objął udziały (akcje) w alternatywnej spółce inwestycyjnej sfinansowane w całości lub części ze środków europejskich w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, niemających charakteru bezzwrotnego, przeznaczonych na inwestycje venture capital w Polsce,

• podatnik zawarł z ASI umowę inwestycyjną regulującą prawa i obowiązki ASI oraz podatnika wynikające z nabycia przez podatnika udziałów (akcji) w ASI lub wspólnej inwestycji ASI oraz podatnika w spółkę kapitałową, w której alternatywna spółka inwestycyjna nabędzie lub obejmie co najmniej 5% udziałów (akcji),

• w okresie 2 lat poprzedzających dzień pierwszego objęcia lub nabycia udziałów (akcji) w ASI lub w spółce kapitałowej, w której ASI posiada co najmniej 5% udziałów (akcji) lub będzie posiadała co najmniej 5% udziałów (akcji) w wyniku nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w tej spółce w okresie 90 dni od dnia nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce kapitałowej przez podatnika, ta ASI i spółka kapitałowa nie była z podatnikiem podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy PIT,

• podatnik będzie posiadał nabyte udziały (akcje) przez nieprzerwany okres co najmniej 24 miesięcy.

Jak obliczyć ulgę

Ulga dotycząca ASI polega na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej 50% wydatków na nabycie (objęcie) udziałów lub akcji alternatywnej spółki inwestycyjnej, albo spółki, w której alternatywna spółka inwestycyjna posiada co najmniej 5% udziałów (akcji) pod warunkiem posiadania takich udziałów (akcji) przez okres co najmniej 2 lat. Warto jednak pamiętać o tym, że kwota odliczenia nie może przekroczyć 250 000 zł w roku podatkowym. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki.  

Ważne! W przypadku zbycia udziałów przed okresem 24 miesięcy, od dnia nabycia, podatnik, który dokonał odliczenia jest zobligowany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym nastąpiło zbycie udziałów (akcji) w alternatywnej spółce inwestycyjnej lub w spółce kapitałowej.

Obowiązki alternatywnej spółki inwestycyjnej

Na ASI i ich zarządzających są nałożone dodatkowe obowiązki, których nie mają „zwykłe” spółki. W szczególności dotyczy to:

• obowiązków dokumentacyjnych – obowiązek sporządzenia określonych dokumentów wewnętrznych (np. polityka inwestycyjna, strategia inwestycyjna, polityka zaangażowania);

• obowiązków względem organów i ich członków – zarządzający ASI musi mieć zarząd i radę nadzorczą, a ich członkowie muszą spełniać dodatkowe wymagania;

• obowiązków informacyjnych (dotyczących ww. polityk oraz składu zarządu);

• prowadzenia Systemu Kontroli Wewnętrznej.

W celu utworzenia ASI w większości przypadków wystarczy wpis do rejestru zarządzających ASI. W wyjątkowych sytuacjach wymagane jest uzyskanie zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności. Zarówno procedura wpisu do rejestru zarządzających ASI, jak i uzyskanie zezwolenia odbywają się przed UKNF (Urząd Komisji Nadzoru Finansowego).

ASI „zezwoleniowe” ma zdecydowanie większe obowiązki niż ASI „rejestrowe”, w którym są one ograniczone do minimum. Zarządzający ASI „rejestrowym” jest w dużej mierze zwolniony z obowiązków dotyczących jego organów i ich członków w porównaniu do ASI „zezwoleniowego”.

Jakie zeznanie złożyć

Odliczenia dokonać możemy w zeznaniu:

• PIT-37 lub

• PIT-36 lub

• PIT-36L

do którego należy dołączyć załącznik PIT/O (informację o odliczeniach).

W co może inwestować ASI?

ASI może inwestować swój kapitał w różnorodne aktywa, w tym w akcje, obligacje, nieruchomości, rynki surowców, a także w inne fundusze inwestycyjne, instrumenty pochodne i udziały w innych spółkach niepublicznych. Na rynku można znaleźć również mniej typowe kierunki inwestowania, jak np. NFT, dzieła sztuki lub przedmioty kolekcjonerskie. Dzięki ASI możemy również udzielać pożyczek lub lokować nadwyżki na lokatach bankowych.
Inwestycje te dokonywane są zgodnie z przyjętą polityką inwestycyjną określającą sposób lokowania jej aktywów (art. 70b ust. 1 ustawy o funduszach). Polityka inwestycyjna oraz strategie inwestycyjne ASI są określane w dokumentach założycielskich oraz regulaminach, przyjętych przez zarządzającego ASI dotyczących działalności prowadzonej przez alternatywną spółkę inwestycyjną, zwanych dalej „regulacjami wewnętrznymi ASI” (art. 70b ust. 2 ustawy o funduszach).