Uwaga: czynny żal 2022 – szykują się zmiany!

2022-08-01

Podczas rozliczenia z urzędem skarbowym pojawiają się nierzadko pomyłki, niosące ze sobą określone konsekwencje. Wszystko zależy od wagi popełnionego błędu. Czynny żal to instytucja, która pozwala na wyjaśnienie sytuacji w urzędzie skarbowym oraz złagodzenie skutków pomyłek. Rząd wprowadza zmiany – co zmieni się dla podatników? Na czym polega czynny żal 2022? 

Spis treści:

• Czynny żal 2022 – nadchodzą zmiany!
• Czynny żal – zmiany 2022
• Czynny żal od 2022 – to musisz wiedzieć!
• Podsumowanie: Czynny żal 2022 – zmiany

Czynny żal 2022 – nadchodzą zmiany!

Polski system podatkowy jest skomplikowany, dlatego nie powinno dziwić, że podatnikom zdarzają się błędy. Przykładem może być brak złożenia deklaracji w terminie lub nieterminowe uregulowanie zobowiązania. Każda z tych sytuacji niesie ze sobą konsekwencje uwzględnione w przepisach podatkowych. Warto jednak zaznaczyć, że podatnik nie pozostaje bezsilny wobec urzędu skarbowego. Może samodzielnie zareagować i skorzystać z instytucji czynnego żalu.

Na początku warto przypomnieć, na czym polega czynny żal. Zmiany 2022 można wskazać i zrozumieć dopiero po zapoznaniu się z dotychczas obowiązującymi zasadami. Czynny żal polega na zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego lub celno-skarbowego o popełnieniu czynu zabronionego. Podatnik może dobrowolnie poinformować o zaniedbaniach, niedopełnionych obowiązkach lub popełnionych błędach.

Czynny żal powinien uwzględniać istotne okoliczności czynu zabronionego. Dotyczy to w szczególności wskazania osób współdziałających w jego popełnieniu. Podatnik będący sprawcą przestępstw lub wykroczenia skarbowego może złożyć czynny żal 2022, kiedy między innymi:

• nie złożył zeznania podatkowego w terminie,
• nierzetelnie prowadził księgi rachunkowe,
• nierzetelnie wystawił faktury,
• nie zapłacił lub zapłacić nieodpowiedni podatek dochodowy, lub podatek VAT,
• niezgodnie z obowiązującymi przepisami stosował obniżone stawki VAT lub zwolnienie VAT,
• zataił rzeczywiste rozmiary prowadzonej działalności gospodarczej,
• wyłudził zwrot należności lub pozwolenia celnego.

Czynny żal sprawia, że urząd skarbowy może odstąpić od ukarania podatnika w przypadku niedopilnowania obowiązków. Co ważne, należy dopilnować, by w całości uregulować zaległe należności publicznoprawne lub złożyć przedmioty orzeczenia przepadku, lub zwrócenia ich równowartości pieniężnej. Szczegółowe zasady obejmujące instytucje czynnego żalu znajdziesz w ustawie z dnia 10 września 1999 roku Kodeks karny skarbowy (Dz. U. 1999 Nr 83 poz. 930).  

Prawo uwzględnia okoliczności, w których zawiadomienie nie zostanie uwzględnione przez urząd skarbowy. Nowelizacja przepisów podatkowych zaostrza je i nakłada na podatników dodatkowe ograniczenia. W efekcie pojawia się coraz więcej sytuacji, w których nie zadziała czynny żal. Zmiany 2022 wydają się niewielkie, ale tak naprawdę mają ogromny wpływ na sytuację wielu podatników. Poniżej znajdziesz porównanie dotychczas obowiązujących oraz nowych przepisów.

Czynny żal – zmiany 2022

Ważne zmiany dla podatników pojawiają się nie tylko na początku roku rozliczeniowego, ale również coraz częściej w jego trakcie. Nasi eksperci dbają o to, aby każdy podatnik mógł być na bieżąco z obowiązującymi przepisami. Jedną z decyzji rządu, która wpływa niekorzystnie na sytuację podatników, dotyczy możliwości składania dobrowolnego zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego.

Zmiana dotyczy jednego przepisu i na pozór wydaje się nieistotne – nawet niezauważalna. Dotychczasowa treść art. 16 § 5 pkt 2 Kodeksu karnego skarbowego brzmiała: po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego, lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Zapis ten oznacza, że każdy podatnik może złagodzić konsekwencje niedopełnienia swoich obowiązków poprzez czynny żal. Pozostanie on jednak nieskuteczny, jeżeli organ ścigania czynności służbowej rozpoczął jakiekolwiek działania w tej sprawie. Kiedy podatnik dostrzeże swoje zaniedbanie wcześniej, ma szansę uniknąć konsekwencji w przypadku niezwłocznego uregulowania zobowiązań wobec urzędu skarbowego.

Uwaga, ważne zmiany! Rząd planuje jednak modyfikację powyższych przepisów, którym nadaje następujące brzmienie: po rozpoczęciu przez organ czynności służbowej, w szczególności przeszukania lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego, lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Jak widać, różnica jest niewielka, ale w rzeczywistości ma ogromne znaczenie dla każdego podatnika. Powyższy zapis oznacza, że urząd skarbowy uzna dobrowolne zawiadomienie za nieskuteczne, jeżeli zostanie podjęta jakakolwiek czynność urzędowa. W rzeczywistości oznacza to, że już samo rozpoczęcie sprawdzania poprawności złożonych deklaracji unieważni czynny żal 2022.

Zmiany wprowadzone przez rząd znajdują uzasadnienie w braku możności ścigania przestępstw skarbowych oraz wykroczeń, kiedy rozpoczęła się już kontrola, ale przeprowadzana przez inny organ uprawiony. Można więc wnioskować, że czynny żal od 2022 roku będzie korzystny dla obowiązków wykonywanych przez urząd skarbowy. Dla podatnika staje się jednak dużym ograniczeniem.

Czynny żal od 2022 – to musisz wiedzieć!

Każda zmiana w systemie podatkowym wzbudza wiele dyskusji – szczególnie przepisy oceniane jako niekorzystne dla podatnika. Nie powinno więc dziwić, że instytucja czynnego żalu zaczęła rodzić coraz więcej pytań oraz wątpliwości. Coraz większa grupa podatników sprzeciwia się nowym przepisom. Warto jednak posłuchać głosu ekspertów, którzy patrzą na wprowadzane zmiany obiektywnie.

Okazuje się, że również specjaliści oceniają tę zmianę jako niekorzystną dla podatników Wskazują oni, że przez nowe przepisy podatnik nie będzie w stanie skutecznie ochronić się przed konsekwencjami zaniedbań. Czynny żal dotyczy bowiem nie tylko przestępców skarbowych, ale również osób, które nieświadomie popełniły błąd w złożonym zeznaniu podatkowym lub nie dopilnowały odpowiedniego terminu.

Eksperci obawiają się, że czynny żal od 2022 roku przestanie być udogodnieniem, a pozostanie instytucją coraz rzadziej dostępną dla zainteresowanych. Mimo to warto pamiętać, że wciąż każdy może skorzystać z dobrowolnego zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego. Zwróćmy więc uwagę na to, w jaki sposób dopełnić wszelkich formalności.

Czynny żal 2022 możesz nadal złożyć podczas wizyty w urzędzie, listownie lub elektronicznie. Należy uwzględnić w zawiadomieniu najważniejsze informacje o okolicznościach popełnionego czynu. Dodatkowo musisz dopilnować dopełnienia wszelkich obowiązków, których dotyczył czynny żal. Może być to między innymi: złożenie zaległej deklaracji czy uregulowania podatku wraz z odsetkami.

Co ważne, podatnik musi wywiązać się z obowiązków jak najszybciej! Ostatecznym terminem jest dzień wyznaczony przez urząd skarbowy po złożeniu czynnego żalu.

Podsumowanie: Czynny żal 2022 – zmiany

Poniżej znajdziesz najważniejsze informacje dotyczące zmian w Kodeksie karnym skarbowym od 2022 roku:

• Czynny żal to możliwość złożenia dobrowolnego zawiadomienia do urzędu skarbowego o popełnieniu czynu zabronionego, co pozwala złagodzić konsekwencje.
• Dotychczas każdy podatnik mógł złożyć czynny żal w dowolnym momencie, jeżeli organ ścigania nie rozpoczął jeszcze czynności służbowych takich jak: przeszukania, czynności sprawdzające lub kontrole zmierzającej do ujawnienia przestępstwa, lub wykroczenia skarbowego.
• Czynny żal 2022 będzie nieskuteczny, kiedy zostanie podjęta jakakolwiek czynność urzędowa wobec podatnika. Dotyczy to również standardowego sprawdzania poprawności zeznania podatkowego.
• Pozostałe zasady pozostają bez zmian. Każdy podatnik składający czynny żal musi nadal uregulować niezwłocznie swoje zobowiązania wobec urzędu skarbowego – najpóźniej w terminie wyznaczonym przez organ.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na temat zmian w przepisach podatkowych, zachęcamy do pobrania programu Podatnik.info. Każdy użytkownik może skorzystać bezpłatnie z pomocy ekspertów pracujących na co dzień w świecie finansów. Dzięki temu skrócisz czas poświęcany na znalezienie wartościowych informacji. Ponadto program Podatnik.info ułatwia rozliczenie podatkowe z urzędem skarbowym. Sprawdź, jak możemy Ci pomóc teraz i podczas zbliżającego się terminu składania deklaracji PIT!