Zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy – co musisz wiedzieć?

2024-07-11

Zasiłek opiekuńczy mogą otrzymać zarówno osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę, jak i prowadzące działalność gospodarczą. Warto jednak zwrócić uwagę, że w obu przypadkach obowiązują odmienne zasady. Kto może otrzymać zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy? W jakich sytuacjach otrzyma środki z Zakładu Ubezpieczeń Zdrowotnych?

Najważniejsze informacje na temat zależności zasiłek opiekuńczy a działalność gospodarcza znajdziesz w poniższym artykule.

Spis treści:

• Zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy – czy można z niego skorzystać?
• Zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy – warunki, które należy spełnić
• Zasiłek opiekuńczy przedsiębiorcy – jakie dokumenty należy złożyć?
• Podsumowanie: zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy – najważniejsze informacje

Zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy – czy można z niego skorzystać?

W życiu zdarzają się różne sytuacje, które wpływają na zdolność do prowadzenia działalności gospodarczej. Jedną z nich jest konieczność sprawowania opieki nad bliską osobą, na przykład małżonkiem, dzieckiem lub rodzicem. W takiej sytuacji można starać się o zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy. Najważniejsze zasady dotyczące takiego świadczenia znajdują się w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa (Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636).

Podstawowym warunkiem, który należy spełniać, by otrzymać zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy, jest terminowe odprowadzanie składki chorobowej do ZUS-u. Okresy wypłat oraz ich wysokość zależą od spełnienia szczegółowych kryteriów. Z tego świadczenia korzystają jednak najczęściej rodzice, którym przysługuje prawo do świadczenia przez 60 dni w roku – niezależnie od ilości posiadanych dzieci.

Warto również zwrócić uwagę, że podatnicy mają prawo do odebrania świadczenia w przypadku innego dorosłego członka rodziny, czyli wspomnianych wyżej rodziców, małżonka czy dziadków. Kiedy przysługuje zasiłek opiekuńczy przedsiębiorcy? Jakie dokumenty należy złożyć? Analizujemy poniżej.

Zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy – warunki, które należy spełnić

Zasiłek opiekuńczy przysługuje każdej osobie prowadzącej działalność gospodarczą, która opłaca składkę chorobową. Warunki, jakie należy spełnić oraz zasady zależą od powodu korzystania ze świadczenia.

 Jeżeli zasiłek przysługuje z tytułu opieki nad dzieckiem, wynosi maksymalnie 60 dni w roku kalendarzowym w przypadku zdrowego małoletniego do lat 8 albo chorego lub z niepełnosprawnością do lat 14. Jest to maksymalny wymiar, ale nie zawsze można pobierać świadczenie przez taki okres. Zasiłek opiekuńczy przysługuje także:

• przez 14 dni w roku w przypadku dzieci w wieku ponad 14 lat lub innym chorym członkiem rodziny,
• przez 30 dni w roku kalendarzowym, jeżeli przedsiębiorca opiekuje się chorym dzieckiem między 14 a 18 rokiem życia,
• przez 30 dni w roku kalendarzowym, gdy przedsiębiorca opiekuje się dzieckiem niepełnosprawnym między 8 a 18 rokiem życia, jeśli w wyniku porodu, choroby albo pobytu w szpitalu małżonka lub rodzica dziecka, którzy stale opiekują się dzieckiem, nie mogą oni opiekować się dzieckiem niepełnosprawnym.

 Warto również zwrócić uwagę na zależność zasiłek opiekuńczy a działalność gospodarcza w przypadku innego członka rodziny. W takiej sytuacji muszą zostać spełnione dwa podstawowe warunki. Pierwszy z nich mówi o tym, że członek rodziny wymagający opieki pozostaje we wspólnym gospodarstwie – przynajmniej w czasie choroby. Drugi podkreśla, że zasiłek przysługuje wyłącznie, gdy nie ma innej osoby, która mogłaby się w danym momencie zaopiekować chorym. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem do 2 lat.

Co ważne, zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy nie jest objęty okresem karencji. Oznacza to, że podatnik może skorzystać ze świadczenia po otrzymaniu zwolnienia lekarskiego na chore dziecko lub innego członka rodziny.

 Jedno z najczęściej zadawanych pytań przez podatników dotyczy wysokości świadczenia, jakie można otrzymać. Należy pamiętać, że zależy ona od wysokości opłacanych składek chorobowych. Podstawa wymiaru zasiłku opiekuńczego jest równa średniej podstawie wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy, pomniejszonej o 13,71%.

 Zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Następnie podatnik otrzymuje za każdy dzień opieki kwotę wynoszącą 1/30 podstawy wymiaru zasiłku. Co ważne, od tej kwoty zostanie odliczona zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych. Otrzymany zasiłek opiekuńczy należy uwzględnić także w rocznym zeznaniu podatkowym.

Jeżeli przedsiębiorca rozpocznie jakąkolwiek aktywność zawodową podczas korzystania z zasiłku, może zostać pozbawiony prawa do świadczenia. Podobne zasady obowiązują w sytuacji, kiedy okaże się, że inny członek rodziny miał możliwość sprawowania opieki nad chorą osobą.  Wiele pytań dotyczy również zależności mały ZUS a opieka nad dzieckiem. Jeżeli przedsiębiorca korzystający z preferencji zdecyduje się na dobrowolne opłacanie składek chorobowych, ma prawo do korzystania z zasiłku.

Zasiłek opiekuńczy przedsiębiorcy – jakie dokumenty należy złożyć?

Jak omówiliśmy powyżej, osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą ubiegać się o zasiłek opiekuńczy przedsiębiorcy. Jakie dokumenty należy dostarczyć? ZUS wymaga złożenia formularzy:

• ZUS-Z-3B,
• ZUS-Z-15A w przypadku osób sprawujących opiekę nad dzieckiem,
• ZUS-Z-15B w przypadku osób sprawujących opiekę nad innym chorym członkiem rodziny.

 Dodatkowo przedsiębiorca musi przedłożyć zwolnienie lekarskie w przypadku opieki nad dzieckiem lub członkiem rodziny. Dokument można dostarczyć w formie elektronicznej (e-ZLA), wydrukowane z systemu albo w formie wydruku zaświadczenia wystawionego elektronicznie.

Dokumenty można przesłać online za pośrednictwem ZUS PUE lub złożyć stacjonarnie w oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwym dla miejsca zamieszkania.

Podsumowanie: zasiłek opiekuńczy dla przedsiębiorcy – najważniejsze informacje

Poniżej prezentujemy najistotniejsze kwestie omówione szczegółowo w artykule.

• Zasiłek przysługuje przedsiębiorcom sprawującym opiekę nad bliską osobą (dziecko, małżonek, rodzic).
• Świadczenie przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem przez 60 dni w roku, niezależnie od liczby dzieci.

• Możliwe jest też otrzymanie zasiłku na opiekę nad innymi członkami rodziny (rodzice, małżonek, dziadkowie).
• Świadczenie przysługuje w następujących wymiarach: 60 dni w roku na zdrowe dziecko do 8 lat lub chore/niepełnosprawne dziecko do 14 lat, 14 dni w roku na dzieci powyżej 14 lat lub innych chorych członków rodziny, 30 dni w roku na chore dziecko między 14 a 18 lat oraz dziecko niepełnosprawne między 8 a 18 lat w określonych sytuacjach.
• Opiekujący się musi mieszkać we wspólnym gospodarstwie domowym z chorym członkiem rodziny.
• Brak innej osoby mogącej sprawować opiekę nad chorym w danym momencie.
• Wysokość zasiłku zależy od wysokości opłacanych składek chorobowych.
• Jeżeli chodzi o zależność mały ZUS a opieka nad dzieckiem, zasiłek przysługuje przedsiębiorcy w przypadku dobrowolnego opłacania składki chorobowej.
• Podstawa wymiaru zasiłku to średnia podstawa składek z ostatnich 12 miesięcy, pomniejszona o 13,71%. Zasiłek wynosi 80% tak obliczonej podstawy wymiaru zasiłku.
• Podjęcie jakiejkolwiek aktywności zawodowej podczas korzystania z zasiłku może skutkować utratą świadczenia.
• Inny członek rodziny mający możliwość sprawowania opieki również powoduje utratę prawa do zasiłku.
• Aby zasiłek przysługiwał przedsiębiorcy, należy złożyć formularze ZUS-Z-3B, ZUS-Z-15A (dla opieki nad dzieckiem), ZUS-Z-15B (dla opieki nad innym członkiem rodziny).
• Dodatkowo obowiązuje złożenie zwolnienia lekarskiego (e-ZLA) w formie elektronicznej lub wydruku w przypadku opieki nad dzieckiem lub członkiem rodziny.
• Dokumenty można przesłać online przez ZUS PUE lub złożyć osobiście w ZUS.

 Jeżeli masz wątpliwości dotyczące zasiłku opiekuńczego, możesz skorzystać z pomocy naszych ekspertów. Korzystając z darmowego programu Podatnik.info, masz możliwość zadania dowolnego pytania specjalistom w obszarze księgowości czy prawa. Ponadto w okresie składania deklaracji rocznych zapewniamy pomoc w złożeniu PIT nawet w 5 minut. Sprawdź, co jeszcze możesz zyskać z bezpłatnym programem Podatnik.info!