Czy trzeba płacić PCC za nabycie spółdzielczego mieszkania na licytacji?
Ustanowienie i przeniesienie prawa odrębnej własności do lokalu mieszkalnego zakupionego na licytacji od spółdzielni mieszkaniowej nie powoduje konieczności zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych.
Tak wynika z wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach indywidualnej interpretacji podatkowej o sygnaturze IBPBII/1/436-395/11/AŻ.
Notariusz chciał pobrać PCC
Podatnik we wniosku do organu podatkowego przedstawił następującą sytuację. Wnioskodawca nabył lokal w drodze licytacji zorganizowanej przez spółdzielnie mieszkaniową. Przetarg został ogłoszony, ponieważ w drodze eksmisji poprzedniego lokatora wygasło spółdzielcze prawo lokatorskie. Podatnik przystąpił do licytacji nie będąc członkiem spółdzielni i zgodnie z regulaminem przetargu wpłacił w ustalonym terminie wartość rynkową wylicytowanego mieszkania. Ze względu na fakt, że nie jest to lokal spółdzielczy oraz posiada udział w gruncie, konieczne było założenie księgi wieczystej po uprzednim sporządzeniu aktu notarialnego.
Wnioskodawca udał się więc do kancelarii notarialnej w celu zawarcia umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkaniowego i przeniesienia jego własności. Zdaniem notariusza taką umowę należy potraktować jako typową umowę sprzedaży. Dlatego trzeba naliczyć podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2 proc. rynkowej wartości lokalu. Jednak podatnik nie zgodził się ze stanowiskiem notariusza i postanowił zwrócić się do organu podatkowego z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji.
Forma umowy zawartej pomiędzy podatnikiem a spółdzielnią nie podlega PCC
Zdaniem wnioskodawcy nie należy odprowadzać PCC przy sporządzaniu umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności, tak jak czyni się to w przypadku umowy sprzedaży. Wnioskodawca uzasadnił, że spółdzielnia ogłosiła „przetarg na nabycie prawa odrębnej własności lokalu mieszkaniowego" i ustawa o PCC nie przewiduje pobierania podatku od takiej formy umowy. Regulamin licytacji nic nie wspominał o jakiejkolwiek sprzedaży. Organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.
Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że o tym czy dana czynność prawna podlega PCC decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tak więc jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki, pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym. Oznacza to, że umowa nazwana „przeniesieniem własności lokalu…” tak naprawdę może być np. umową sprzedaży i być obciążona PCC. Nie jest tak jednak w tym konkretnym przypadku.
Spółdzielnia i nabywca lokalu spełnili wszystkie kryteria umowy o przeniesienie prawa własności
Ustanowienie i przeniesienie prawa do własności lokalu następuje w trybie i na zasadach określonych w art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Zgodnie z powyższym artykułem w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia ogłasza nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia jego opróżnienia przetarg. Ogłoszenie o licytacji trzeba zamieścić w lokalnej prasie. Pierwszeństwo w nabyciu mieszkania mają członkowie spółdzielni, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych osób, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Poza tym warunkiem przeniesienia własności lokalu jest również wpłata kwoty odpowiadającej jego rynkowej wartości.
W związku ze spełnieniem przez spółdzielnie i wnioskodawcę powyższych warunków organ podatkowy nie miał wątpliwości, że zawarta pomiędzy stronami umowa była ustanowieniem i przeniesieniem prawa własności lokalu a nie klasyczną sprzedażą. Oprócz tego podkreślono, że ustawa o PCC w art. 1 ust. 1 pkt 1 wyraźnie zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu.
Podatnik.info