Kto skorzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych? Czy uczelnie wyższe opłacają CIT?

2022-09-08

CIT to podatek, który dotyczy wyłącznie osób prawnych. Obciążenie fiskalne odnosi się głównie do spółek kapitałowych, co odróżnia je od podatku dla osób fizycznych. Przeczytaj poniżej, kto może stosować 9% CIT oraz jakie ulgi obowiązują w 2022 roku.

Podatek CIT — kluczowe informacje.

Podatek CIT dotyczy bezpośrednio dochodów wytworzonych przez osoby prawne. W Polsce zaczął obowiązywać na podstawie ustawy z dnia 31.01.1989. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. Dochód określa się jako nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Kto opłaca podatek CIT?

 Obciążenie fiskalne dotyczy trzech grup podatników.

1. Osoby prawne;
   
   • Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
   • Spółki akcyjne,
   • Spółki komandytowo-akcyjne,
   • Inne osoby prawne (fundacje, partie polityczne, związki zawodowe itp.)
     
     
2. Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, za wyjątkiem spółek jawnych,
   
3. Grupy kapitałowe, tworzone przez co najmniej dwie spółki kapitałowe oraz powiązane ze sobą kapitałowo.

Jak oblicza się wysokość zobowiązania CIT? 

W zdecydowanej większości przypadków podatek CIT wyliczany jest na podstawie dochodu, rzadziej na podstawie przychodów. Dochód opodatkowany to wartość uzyskana poprzez działania i transakcje przeprowadzone przez przedsiębiorcę. Natomiast dochód to kwota pozostała po odliczeniu kosztów uzyskania przychodu, tzw. zysk na czysto. W roku 2022 stawka podstawy opodatkowania wynosi 19%. Podatnicy, którzy w roku 2021 osiągnęli przychody ze sprzedaży nie wyższe niż 9 188 000 zł brutto lub 9 177 000 zł netto, mogą skorzystać ze stawki preferencyjnej w wysokości 9%.

Podatek dochodowy od osób prawnych — zwolnienia przedmiotowe.

W niektórych przypadkach, po spełnieniu wszelkich warunków, podatnik może zostać zwolniony z opłaty podatku CIT. Poniżej przedstawione zostały wybrane działalności zwolnione z podatku CIT.

Wolne od podatku są:

1. dochody z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości lub udziału w nieruchomości, wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego,
2. dochody osiągane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników określonych w art. 3 ust. 1, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi,
3. dochody jednostek organizacyjnych Ochotniczej Straży Pożarnej — w części przeznaczonej na cele statutowe; w tym zakresie jednostki te nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy Ordynacji podatkowej,
4. dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego — w części przeznaczonej na te cele.

Ulga sponsoringowa 2022 - Społeczna Odpowiedzialność Biznesu (CSR)

Rozwiązanie wprowadzone w życie wraz z Polskim Ładem przeznaczone jest dla wszystkich przedsiębiorców. W ramach ulgi CSR mogą oni odliczyć od podstawy opodatkowania 50% kosztów przychodów poniesionych na określone cele, w tym na szkolnictwo wyższe oraz naukę. Aby skorzystać z ulgi, należy stanowić część jednej z dwóch grup podatników:

• podatnicy PIT osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, z której dochody są opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej lub podatkiem liniowym,
• podatnicy CIT uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych.

Podatnik, który spełnia przedstawione kryteria, odliczy łącznie 150% poniesionych kosztów. Podstawowe 100% zostanie zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, a następnie połowa tych samych środków zostanie po raz kolejny odliczona od podstawy opodatkowania. Jako koszty kwalifikowane uznaje się między innymi: koszty poniesione na stypendia dla studenta w związku z wynikami w nauce, koszty opłat wynikające z kształcenia zatrudnionego pracownika na studiach, koszty wynagrodzeń na praktykach studenckich. Odliczenie dokonywane jest w zeznaniu za rok podatkowy, w którym zostały poniesione koszty. Odliczeniu podlegają tylko te koszty, które nie zostały zwrócone wcześniej w żaden sposób.

Przykład: Przedsiębiorca chcący sfinansować stypendium dla studenta na kierunku Prawo w Collegium Intermarium, zapłaci niższy podatek dzięki uldze sponsoringowej. W przypadku wpłaty 10000 zł oraz stosowania liniowego podatku 19% odliczenie wyniesie 2850 zł, zamiast podstawowej kwoty 1900 zł.

Czy podatek dochodowy CIT obowiązuje prywatne uczelnie wyższe?

Jak stanowi art.17 ust. 1 pkt 4, wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów. Zapis ten obowiązuje między innymi organizacje społeczne, fundację, jednostki badawczo-rozwojowe oraz szkoły wyższe. Z wymienionej ulgi podatkowej korzysta wiele placówek prywatnych, takich jak Collegium Intermarium, która w ramach swojej działalności edukuje kolejne pokolenia polskich prawników.

Jak kształcić elity wśród polskiej młodzieży? 

Collegium Intermarium zostało powołane jako uczelnia wyższa, powracająca do tradycyjnych wartości akademickich. Zarząd placówki jako priorytet obrał stworzenie miejsca przyjaznego dla wolnej, naukowej dyskusji, niezważającej na próby cenzury oświaty. Studenci biorący udział w debacie nie obawiają się wypowiedzenia swojej opinii opartej na konkretnych poglądach. Jednym z głównych celów uczelni jest zacieśnienie współpracy z krajami Trójmorza. Wykładowcy Collegium Intermarium dostrzegają szerokie perspektywy rozwoju kooperacji w takich dziedzinach jak nauka, komunikacja młodzieży oraz wymiana doświadczeń w tematyce szeroko rozumianej oświaty krajów Europejskich.

Rozpoczęcie działalności uczelni wyższej w czasie pandemii — czy to możliwe?

Przed takim wyzwaniem stanęła, mająca swoją siedzibę w Warszawie, uczelnia Collegium Intermarium. Pierwszy semestr przybrał formę hybrydową, przy czym jego organizacja była utrudniona ze względu na dopiero kształtujące się relacje wykładowców ze studentami. Nie przeszkodziło to jednak w realizacji licznych wykładów prowadzonych przez ludzi nauki z całego świata. W tamtym czasie rozpoczęto nauczanie na wydziale prawa oraz na trzech kierunkach studiów podyplomowych:  Europa Klasyczna: polityka – kultura – sztuka debaty, Zarządzanie organizacjami pozarządowymi oraz Etyka cnót i realnego dobra w dobie ponowoczesności. Ponadto rozpoczęto drugą edycję studiów z Etyki (w Poznaniu i w Lublinie), a także pierwszą edycję międzynarodowych studiów LL.M. Obecnie liczba studentów uczelni wynosi około 160 osób, w tym słuchaczy z innych państw takich jak Francja, Włochy, Słowacja. 

Nierówności finansowe w szkolnictwie wyższym

Od wielu lat trwa dyskusja na temat wyrównywania szans zarówno dla uczelni, jak i studentów. Jeden z pomysłów wsparcia finansowego stanowi wprowadzenie bonu edukacyjnego, który pozwoliłby pokryć koszty studiowania uczniów. Dzięki temu osoby pochodzące z mniej zamożnych rodzin uzyskałyby możliwość podjęcia nauki. Ponadto wzrósłby poziom konkurencji i nauczania w szkołach publicznych oraz prywatnych. Obecnie wiele uwagi poświęca się nierównościom ze względu na niepełnosprawność. Niektóre z uczelni powołują specjalne oddziały dbające o równe szanse dla wszystkich studentów. Jako przykład należy wymienić Collegium Intermarium, w ramach którego funkcjonuje instytucja pełnomocnika ds. równego traktowania i wolności akademickiej. 

Obecne rządowe wsparcie uczelni wyższych.

Głównym sposobem pomocy  w formie finansowej dla szkolnictwa wyższego jest udzielanie subwencji. Na rok 2022 przewidziano zwiększenie całkowitej kwoty do 136 milionów złotych, rozdzielonej na 34 uczelnie z całego kraju. Pieniądze te przeznaczone są na rozwój szeroko pojętej edukacji prowadzonej przez uczelnie wyższe. Z grona obdarowanych wykluczona jest większość placówek zarządzanych przez prywatnego właściciela. Wyjątek stanowią prywatne szkoły niepubliczne, prowadzone przez Kościół. Uczelnie wyższe takie jak Collegium Intermarium nie mają możliwości otrzymania subwencji. Alternatywę stanowi wzięcie udziału w programach Ministerstwa Edukacji i Nauki, co może nieść za sobą dochody finansowe. Dodatkowo uczelnie obejmuje zwolnienie z VAT na usługi edukacyjne. W przypadku wyższych szkół prywatnych obowiązuje również podział na uczelnie akademickie i zawodowe. Pierwsze z wymienionych posiadają uprawnienia do otrzymywania środków na utrzymanie i rozwój potencjału badawczego oraz na inwestycje związane z działalnością naukową.