Nowa klasyfikacja działalności - PKD 2025. Co się zmieni?

2024-09-18

Ministerstwo Rozwoju i Technologii ogłosiło plany wdrożenia nowej klasyfikacji działalności gospodarczej – PKD 2025. Nowelizacja ma na celu dopasowanie przepisów do szybko rozwijających się branż, takich jak cyfryzacja, odnawialne źródła energii czy handel elektroniczny. Nowe przepisy przewidują m.in. aktualizację istniejących kodów i uprościć proces rejestracji w CEIDG.

Konieczność wprowadzenia PKD 2025, która zastąpi dotychczasową PKD 2007, wynika z modyfikacji w klasyfikacji Unii Europejskiej (Statistical Classification of Economic Activities in the European Community). W latach 2018-2021 nowa struktura NACE Rev. 2.1 była przedmiotem szerokich konsultacji z krajami członkowskimi UE, w tym z Polską. Po uwzględnieniu zgłoszonych uwag, została zatwierdzona w maju 2022 r. podczas 49. Posiedzenia Komitetu ds. Europejskiego Systemu Statystycznego (ESSC).

Projekt rozporządzenia dotyczący PKD 2025

Gotowy jest już projekt rozporządzenia Rady Ministrów, w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Zmiany obejmą statystykę, ewidencję, dokumentację, a także urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej. Po wejściu w życie tego rozporządzenia, dotychczasowe rozporządzenie Rady Ministrów z 24 grudnia 2007 r. dotyczące PKD (Dz. U. poz. 1885, z późn. zm.) przestanie obowiązywać.

Z dniem 1 stycznia 2025 roku zacznie obowiązywać znowelizowana Polska Klasyfikacja Działalności (PKD), wprowadzająca istotne zmiany w systemie klasyfikacji działalności gospodarczej. PKD jest szeroko wykorzystywana nie tylko do celów statystycznych, ale także między innymi do klasyfikowania podmiotów gospodarczych w rejestrach urzędowych.

Czym jest PKD?

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) została ustanowiona Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. i jest to systematyczny podział typów działalności gospodarczej prowadzonej przez firmy działające na rynku.

Prace GUS nad nową wersją PKD 2025 mają kluczowe znaczenie. Kody PKD są niezbędne dla firm prowadzących działalność gospodarczą, ponieważ przy rejestracji działalności w formularzu CEIDG-1 przedsiębiorca musi wskazać zakres swojej działalności. Na tej podstawie przypisuje się odpowiedni kod PKD. W przypadku rozszerzenia lub ograniczenia działalności firmy w trakcie prowadzenia biznesu, konieczne jest zgłoszenie tych zmian. Podstawowym zadaniem PKD jest pełnienie funkcji statystycznej.

Powody wprowadzenia PKD 2025

Nowa klasyfikacja PKD 2025 została opracowana w odpowiedzi na zmiany w unijnej Statystycznej Klasyfikacji Działalności Gospodarczych NACE. Wersja NACE Rev. 2.1, nad którą pracowano w latach 2018-2021, została przyjęta w maju 2022 roku przez Komitet ds. Europejskiego Systemu Statystycznego. Proces ten obejmował szerokie konsultacje z krajami członkowskimi UE, w tym Polską, co zapewnia, że nowa klasyfikacja odpowiada na potrzeby gospodarcze wszystkich państw Unii.

Zmiany, ogłoszone przez Główny Urząd Statystyczny (GUS), mają na celu lepsze dostosowanie klasyfikacji do szybko zmieniających się warunków rynkowych, technologicznych oraz społecznych. PKD 2025 obejmie nowe typy działalności, które zyskały na znaczeniu w ostatnich latach w polskiej gospodarce.

Nowe przepisy mają odzwierciedlać aktualne trendy, takie jak rozwój gospodarki cyfrowej, obiegowej oraz bio-gospodarki, a także zapewnić zgodność polskich statystyk z unijnymi standardami, ułatwiając porównywanie danych na poziomie międzynarodowym.

Polska gospodarka adaptuje się do nowych wyzwań

Planowana aktualizacja Polskiej Klasyfikacji Działalności nie jest pierwszą w historii. Na przestrzeni lat była wielokrotnie modyfikowana. Ostatnia zmiana, wprowadzona 1 sierpnia tego roku, dotyczyła przede wszystkim sektora rekreacyjnego i rozrywkowego.

Nowa wersja PKD nie tylko wprowadza kody dla rozwijających się sektorów, ale również zwiększa dokładność w opisie tradycyjnych branż. Zmiany te ułatwią firmom lepsze dopasowanie działalności do odpowiednich kodów, co jest kluczowe dla prawidłowego działania systemów takich jak REGON, Krajowy Rejestr Sądowy czy CEIDG.

Skutki dla przedsiębiorstw

Wdrożenie nowej polskiej klasyfikacji działalności PKD 2025 wymusi na firmach aktualizację kodów działalności, co oznacza dodatkowe formalności administracyjne. Wprowadzone zmiany w klasyfikacji będą miały wpływ na:

• konieczność przeklasyfikowania podmiotów gospodarczych w krajowych rejestrach, takich jak REGON, Krajowy Rejestr Sądowy i CEIDG, zgodnie z rodzajem prowadzonej działalności;

• potrzebę dostosowania podmiotów w rejestrach statystycznych (BJS) w oparciu o ich działalność;

• uwzględnienie nowej klasyfikacji do prowadzonych badań statystycznych oraz dokonanie przeliczeń szeregów czasowych, aby zachować spójność danych;

• zapewni zharmonizowanie statystyk gospodarczych w ramach Unii Europejskiej.

Od kiedy zacznie obowiązywać PKD 2025 - przepisy przejściowe

Nowa klasyfikacja PKD 2025 będzie stosowana od 1 stycznia 2025 r., kiedy to wejdzie w życie rozporządzenie. Aby uregulować przejście między starą a nową klasyfikacją, w projekcie rozporządzenia zawarto przepisy przejściowe (§ 2-4).

Zgodnie z § 2, kody PKD 2025 będą stosowane do wniosków o wpis dla podmiotów:

1) rozpoczynających działalność gospodarczą;

2) zmieniających wpis w CEIDG, KRS lub rejestrze REGON, których działalność oznaczona była kodem PKD 2007.

§ 3 dotyczy firm, które przed 1 stycznia 2025 r. działały według kodów PKD 2007, ale po tej dacie nie zgłoszą zmiany wpisu. Będą mogły one stosować PKD 2007 przez maksymalnie 24 miesiące, tj. do 31 grudnia 2026 r., po czym planowane jest automatyczne przeklasyfikowanie na PKD 2025.

Przepis § 4 umożliwia równoczesne stosowanie kodów PKD 2007 i PKD 2025 do końca 2026 r. dla celów statystycznych i ewidencyjnych, z możliwością skrócenia tego okresu dla podmiotów, które wcześniej dokonają przeklasyfikowania.