Odprawy w 2025 roku: jakie zmiany i ile możesz otrzymać?

2024-12-23

Już w 2025 roku pracowników mogą czekać zmiany w wysokości i zasadach przyznawania odpraw. Główne zmiany wynikają z rosnącego minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz aktualizacji przepisów prawa pracy, w tym podwyżce płacy minimalnej. Minimalna stawka godzinowa również ulegnie zmianie, co wpłynie na wiele aspektów rynku pracy i sytuację ekonomiczną pracowników w Polsce. Czy odprawy będą wyższe? Jakie warunki trzeba będzie spełnić, aby je uzyskać? Sprawdź, co czeka pracowników i pracodawców w najbliższym czasie.

Wraz z podwyżką minimalnego wynagrodzenia za pracę zmienią się również inne świadczenia, w tym maksymalna wysokość odprawy, jaka przysługuje pracownikowi zwolnionemu z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Jakie kwoty będą obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku? Kiedy likwidacja stanowiska pracy daje prawo do otrzymania odprawy? Odpowiadamy w artykule.

Co to jest odprawa pieniężna?

Rozwiązanie stosunku pracy to sytuacja, w której pracownik traci zatrudnienie z przyczyn niezależnych od niego. W polskim prawie odprawa pieniężna jest regulowana głównie ustawą z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Odprawa przysługuje zarówno w przypadku zwolnień grupowych, jak i indywidualnych, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Jej celem jest złagodzenie skutków utraty pracy, zwłaszcza w sytuacjach, gdy pracownik nie ma wpływu na decyzję pracodawcy.

Zmiany w wysokości odprawy w 2025 roku

Od 1 stycznia 2025 roku wzrośnie wynagrodzenie minimalne za pracę, co bezpośrednio wpłynie na wysokość maksymalnej odprawy. Zgodnie z przepisami, odprawa pieniężna nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Ile wyniesie minimalne wynagrodzenie w 2025 roku?

Od 1 stycznia 2025 minimalne wynagrodzenie za pracę w pełnym wymiarze czasu pracy będzie wynosić 4 666 złotych brutto, co oznacza stawkę godzinową na poziomie 30,5 złotego. Na tej podstawie maksymalna wysokość odprawy może sięgnąć aż 69990 zł brutto (15 x 4666 zł).

Warto pamiętać, że nie każdemu pracownikowi przysługuje maksymalna kwota odprawy. Jej wysokość zależy od stażu pracy w danej firmie oraz miesięcznego wynagrodzenia.

Jak oblicza się wysokość odprawy?

Wysokość odprawy jest uzależniona od długości zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi: Pracownicy zatrudnieni u danego pracodawcy krócej otrzymują niższe odprawy, zgodnie z przepisami regulującymi te świadczenia. Warto również zwrócić uwagę na obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego, który jest istotny przy ustalaniu wysokości odprawy.

• Jednomiesięczne wynagrodzenie – jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 2 lata,

• Dwumiesięczne wynagrodzenie – jeżeli pracownik pracował od 2 do 8 lat,

• Trzymiesięczne wynagrodzenie – jeżeli pracownik był zatrudniony ponad 8 lat.

Przykład: Jeśli pracownik zarabia 5000 zł brutto miesięcznie i był zatrudniony przez 10 lat, otrzyma trzymiesięczną odprawę w wysokości 15 000 zł brutto.

Kiedy przysługuje odprawa w 2025 roku?

Odprawa pieniężna przysługuje w kilku sytuacjach, ale najczęściej dotyczy zwolnień grupowych i indywidualnych.

Jednym z przypadków, w których pracownik może otrzymać odprawę, jest również odprawa emerytalna.

Zwolnienia grupowe z przyczyn niedotyczących pracowników

Zwolnienia grupowe mają miejsce, gdy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników dokonuje redukcji zatrudnienia z przyczyn niedotyczących pracowników, co wiąże się z rozwiązaniem stosunku pracy. W ramach grupowego zwolnienia obowiązują określone zasady przeprowadzania, zgodnie z przepisami prawa. W ciągu 30 dni musi to dotyczyć:

• co najmniej 10 pracowników – w firmach zatrudniających mniej niż 100 osób,

• 10% pracowników – w firmach zatrudniających od 100 do 299 osób,

• co najmniej 30 pracowników – w firmach zatrudniających 300 lub więcej osób.

Zwolnienia indywidualne

W przypadku zwolnienia indywidualnego także przysługuje odprawa pieniężna, pod warunkiem że:

• Pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników. Pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników obowiązują przepisy dotyczące odpraw dla pracowników w przypadku zwolnień indywidualnych oraz grupowych,

• Rozwiązanie umowy następuje za wypowiedzeniem lub na podstawie porozumienia stron,

• Przyczyny zwolnienia leżą wyłącznie po stronie pracodawcy (np. likwidacja stanowiska pracy).

Czy odprawa przysługuje w każdej sytuacji?

Odprawa nie przysługuje w przypadku, gdy rozwiązanie umowy nastąpiło:

• Z winy pracownika, np. z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych,

• Na wniosek pracownika, np. w wyniku jego wypowiedzenia,

• Jeśli pracodawca zatrudnia mniej niż 20 pracowników.

Odprawa a inne świadczenia

Odprawa pieniężna to nie jedyne świadczenie, na jakie może liczyć zwalniany pracownik. W zależności od sytuacji, przysługują także:

• Ekwiwalent za niewykorzystany urlop,

• Odprawa emerytalna lub rentowa – jest wypłacana zawsze, niezależnie od tego, ile wynosił staż pracy pracownika przed przejściem na emeryturę,

• Świadczenia z tytułu rozwiązania umowy o pracę z winy pracodawcy.

Warto znać swoje prawa, aby w momencie zwolnienia otrzymać wszystkie należne świadczenia.

Najczęstsze pytania dotyczące odpraw w 2025 roku

Czy odprawa jest opodatkowana?

Tak, odprawa pieniężna jest opodatkowana zgodnie z obowiązującymi przepisami podatkowymi. Jest to świadczenie wliczane do dochodu pracownika, od którego pobierany jest podatek dochodowy.

Czy pracodawca musi wypłacić odprawę w terminie?

Zgodnie z prawem, odprawa powinna zostać wypłacona wraz z ostatnim wynagrodzeniem, czyli w terminie wypowiedzenia umowy.

Co zrobić, jeśli pracodawca nie wypłaci odprawy?

W przypadku niewypłacenia należnej odprawy, pracownik ma prawo złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy lub wnieść sprawę do sądu pracy.

Podsumowanie

Rok 2025 przynosi istotne zmiany w wysokości odprawy pieniężnej, które są bezpośrednio powiązane z rosnącym minimalnym wynagrodzeniem za pracę. Maksymalna kwota odprawy może sięgnąć 69 990 zł brutto, jednak jej rzeczywista wysokość zależy od stażu pracy i miesięcznego wynagrodzenia pracownika.

Kodeks pracy gwarantuje pracownikowi odprawę emerytalną, która jest wypłacana niezależnie od długości jego stażu pracy. Pracownicy, których stosunek pracy ustał w wyniku przejścia na emeryturę lub rentę, mają prawo do odprawy pieniężnej, co jest istotne w obliczeniach dotyczących wysokości tego świadczenia.

Warto pamiętać, że odprawa przysługuje jedynie w określonych sytuacjach, takich jak zwolnienia grupowe lub indywidualne z przyczyn niezależnych od pracownika. Znajomość przepisów prawa pracy pozwoli każdemu pracownikowi upewnić się, że otrzyma wszystkie należne świadczenia w momencie rozwiązania umowy o pracę.