Podatnik może odliczyć część czy całość należności wynikającej z kwestionowanej faktury?
Czy podatnik ma prawo do odliczenia całości podatku od towarów i usług, który wynika z faktury dokumentującej nabycie przez niego mediów, w przypadku gdy część należności z niej wynikająca jest kwestionowana?
Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikowi przysługuje – co do zasady – prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) tej ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w przypadku nabycia towarów i usług, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności. Art. 19 ust. 13 pkt 1 tej ustawy dotyczy:
- dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
- świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych, z zastrzeżeniem ust. 18,
- świadczenia usług wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy.
Stosowanie do art. 86 ust. 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., w przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub lit. c, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi. Tego przepisu, zgodnie z art. 86 ust. 12a ustawy, nie stosuje się do przypadków, gdy faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał m.in. zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1 – czyli czynności wymienionych wyżej.
W myśl art. 88 ust. 3a pkt 4 lit a i b ustawy z dnia 11 marca 2004 r., nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
- stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
- podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością.
Mając zatem na względzie treść niniejszego przepisu stwierdzić należy, iż podatnik ma obowiązek zbadania rzetelności wystawionych i doręczonych jemu faktur. Zauważyć jednak trzeba, że ustawodawca w żadnym z przepisów odnoszących się do możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie wykluczył prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury, jeżeli jej nabywca spiera się z wystawcą co do kwoty czy zakresu wykonanych czynności. W przypadku dokonania przez nabywcę odliczenia podatku od towarów i usług w pełnej wysokości wynikającej z faktury oraz uznania w przyszłości reklamacji przez wystawcę faktury, nabywca będzie zobowiązany do dokonania korekty odliczonego podatku. Jednakże, jeżeli nabywca w chwili dokonania odliczenia wie, że wystawiona faktura podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością – faktyczna wartość nabytego towaru lub usługi, a zatem również wielkość kwoty podatku naliczonego, bezspornie jest niższa niż wynikająca z faktury – nie powinien ujmować całości naliczonego podatku od towarów i usług w rozliczeniu tego podatku, tylko tę część podatku, która jest niesporna (por. decyzję w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 11 września 2006 r. Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu sygn. PP I 443/870/06).
