Renta wdowia 2024

2023-12-21

Renta wdowia, czyli świadczenie dla osób, które straciły współmałżonka, ma wejść w życie w ciągu najbliższych miesięcy. Kiedy wejdzie w życie i ile wyniesie emerytura dla wdów i wdowców?

Według obecnych przepisów wdowy lub wdowcy mogą skorzystać ze świadczenia po zmarłym współmałżonku w ramach renty rodzinnej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wprowadzenia tzw. wdowiej renty. W maju 2023 r. do Sejmu skierowany został projekt obywatelski, który zakłada wyłączenie z obecnej ustawy tego świadczenia i stworzenie nowego zwanego rentą wdowią. Projekt dotyczący renty wdowiej będzie przyjęty w 2024 roku. Nowe świadczenie dla seniorów ma kosztować budżet państwa 10 mld zł rocznie.

Renta wdowia od nowego roku

Aktualnie, gdy senior straci współmałżonka, ma prawo do renty rodzinnej w kwocie 85 proc. lub może zachować swoje świadczenie emerytalne. W obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej zasady i warunki nabywania świadczenia są podobne, jak w obecnych przepisach. Nowa ustawa zmienia jednakże możliwości finansowania. Zgodnie z nowym projektem to obywatele sami będą wybierali, czy chcą pozostać przy 100 proc. swojego świadczenia i dołożyć do niego 50 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku, czy też w całości skorzystać z renty rodzinnej i zachować 50 proc. własnego świadczenia emerytalnego. Jest jednak limit - tzw. renta wdowia nie mogłaby być wyższa niż 7,6 tys. zł brutto miesięcznie.

Obywatelski projekt ustawy zakłada także, że prawo do renty wdowiej będą mieli wszyscy uprawnieni do świadczeń, nie tylko ubezpieczeni w ZUS, ale również w KRUS oraz emeryci mundurowi. Swoimi zapisami uwzględni także osoby, które zostały wdową lub wdowcem nawet kilka lat temu.

Renta wdowia ma wejść w życie w ciągu najbliższych miesięcy. Projekt znajdujący się w Sejmie jest gotowy, został złożony w trybie ustawy projektu obywatelskiego, toteż można go przyjąć i zgłosić jako projekt rządowy.

Renta rodzinna po zmarłym dla współmałżonka a renta wdowia

Utrata współmałżonka to ogromna strata emocjonalna, ale to także koszt finansowy. Bez wątpienia prowadzenie jednoosobowego gospodarstwa domowego wiąże się z wyższymi kosztami, jeśli wcześniej wiele wydatków rodzinnych obciążało dochody pochodzące z dwóch różnych źródeł. Wdowy lub wdowcy na mocy aktualnie obowiązujących przepisów mogą otrzymać świadczenie w ramach renty rodzinnej. Projekt obywatelski zakłada stworzenie osobnego i uregulowanego przepisami świadczenia tylko dla osób, które utraciły współmałżonka i po jego śmierci znalazły się w trudnej sytuacji finansowej lub mających pod opieką dzieci do uzyskania przez nie odpowiedniego wieku lub niepełnosprawne trwale niezdolne do podjęcia pracy. Renta wdowia ma na celu wsparcie finansowe osoby pozostawionej bez środków do życia po śmierci małżonka, w trudnej sytuacji finansowej, lub mającą pod opieką dzieci/wnuki.

Nowa ustawa zmienia zasadniczo zasady finansowe świadczenia. Zgodnie z projektem wdowy lub wdowcy będą mieli wybór zachowania swoich świadczeń: własnej emerytury, renty, pensji i dodania do nich 50% renty rodzinnej po zmarłym lub pobierania 100% renty rodzinnej po zmarłej osobie i powiększenia jej o 50% swojego świadczenia. Takie rozwiązanie pozwala wybrać dla siebie bardziej korzystną finansowo opcję.

Renta wdowia 2024 - ile wyniesie świadczenie emerytalne?

Nowa emerytura dla wdowy lub wdowca w postaci renty wdowiej wydaje się być atrakcyjnym rozwiązaniem, w projekcie są jednak ograniczenia kwotowe. Renta wdowia wyliczona według nowych zasad nie może być wyższa od trzykrotności przeciętnej emerytury. Ile dokładnie? Według danych ZUS przeciętna emerytura aktualnie wynosi 2 545 złotych, co oznacza że obecnie maksymalne nowe świadczenie dla wdowy lub wdowca wyniosłoby 7 635 złotych. Po waloryzacji emerytur, która nastąpi od 1 marca 2024 r. z pewnością przeciętna emerytura wzrośnie, podniesie się tym samym maksymalna wysokość emerytury wdowy i wdowca.

Świadczenie dla 1,5 mln seniorów

Nowe świadczenie ma objąć ok. 1,5 mln wdów i wdowców, w większości przypadków są to kobiety. Kobiety w Polsce statystycznie żyją dłużej, co oznacza, że częściej tracą współmałżonka. Nie wiadomo, kiedy nowe świadczenie wejdzie w życie i czy będzie z wyrównaniem od początku 2024 r.

Warunki uzyskania renty rodzinnej dla owdowiałych osób

Renta rodzinna dla wdowy i wdowca przysługuje w przypadku, gdy zarówno osoba zmarła jak i jej współmałżonek spełniają wymogi do jej przyznania.

Osoba zmarła musiała mieć prawo do:

• emerytury lub do jej uzyskania,

• emerytury pomostowej,

• zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego,

• renty lub do jej uzyskania.

Wdowa lub wdowiec do uzyskania świadczenia musi z kolei spełniać przynajmniej jeden z poniższych warunków:

• mieć skończone 50 lat albo po uzyskaniu tego wieku stać się niezdolnym do pracy w ciągu 5 lat od śmierci współmałżonka,

• wychowywać co najmniej jedno dziecko uprawnione do renty rodzinnej,

• opiekować się uprawnionym do renty rodzinnej dzieckiem niezdolnym do samodzielnej egzystencji lub pracy.

Rentę rodzinną może otrzymać także były współmałżonek, jeśli spełnia, któryś z powyższych warunków i miał prawo do alimentów ze strony zmarłego.

Kiedy ZUS zacznie wypłacać wdowie emerytury?

Nowa ustawa o emeryturach i rentach zostanie najprawdopodobniej uchwalona w pierwszym kwartale 2024 r. Nie została jeszcze podana dokładna data wprowadzenia nowego świadczenia. Zgodnie z informacjami na stronie rządowej 20 listopada 2023 roku projekt został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu. Świadczenie byłoby na nowo przeliczoną emeryturą z dodatkiem.

Jak długo przysługuje renta wdowia?

Renta wdowia jest przyznawana na stałe wdowcom i wdowom po osiągnięciu 50. roku życia. Jeśli wychowują dzieci lub wnuki to do osiągnięcia przez nie wieku 16 lat lub 18 lat jeśli się edukują. Osoby opiekujące się dziećmi o orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji także mają to świadczenie przyznane dożywotnio. W przypadku, gdy wdowiec lub wdowa nie spełnia tych warunków, ale także nie ma stałego źródła utrzymania to uzyskuje prawo do renty po osobie zmarłej przez rok lub przez maksymalnie dwa lata pod warunkiem, że weźmie udział w szkoleniach aktywizujących do podjęcia pracy zarobkowej.