Ulga abolicyjna 2024/2025

2024-02-13 Aktualizacja: 2025-01-24

Ulga abolicyjna to ważne narzędzie dla osób, które osiągają dochody za granicą i chcą uniknąć nadmiernych obciążeń podatkowych. Jakie korzyści przynosi ulga, kto może z niej skorzystać i jakie formalności trzeba spełnić, aby uniknąć podwójnego opodatkowania?

Czym jest ulga abolicyjna?

Ulga abolicyjna to szczególne rozwiązanie podatkowe, które pozwala osobom uzyskującym dochody za granicą uniknąć podwójnego opodatkowania w Polsce. Jest to korzystne narzędzie dla osób pracujących poza krajem, a jednocześnie posiadających polską rezydencję podatkową. W latach 2024/2025 ulga abolicyjna przechodzi pewne zmiany, które warto poznać, aby maksymalnie wykorzystać jej potencjał. Ulga abolicyjna jest jednym z narzędzi ulgi podatkowej, które pomaga uniknąć podwójnego opodatkowania.

Kto jest uprawniony do ulgi abolicyjnej?

Z ulgi abolicyjnej mogą skorzystać podatnicy spełniający następujące warunki:

- podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,

- rozliczają swoje dochody według skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,

- osiągają dochody za granicą, w przypadku których stosowana jest metoda proporcjonalnego odliczenia,

- uzyskują zagraniczne dochody pochodzące z:

• - stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy,
• - działalności wykonywanej osobiście,
• - działalności gospodarczej,
• - praw majątkowych w zakresie praw autorskich i pokrewnych, z wyłączeniem dochodów z korzystania z tych praw lub ich zbycia.

Nie można jednak korzystać z ulgi abolicyjnej w odniesieniu do podatku należnego od dochodów uzyskiwanych w tzw. rajach podatkowych, czyli krajach lub terytoriach prowadzących szkodliwą konkurencję podatkową.

Metoda wyłączenia z progresją

Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochody uzyskane za granicą nie są wliczane do podstawy opodatkowania w Polsce. Jednakże są one uwzględniane przy ustalaniu stawki podatku dla dochodów osiągniętych w Polsce. Metoda ta dotyczy dochodów uzyskanych za granicą.

Zgodnie z art. 27 ust. 8 ustawy o PIT, jeśli podatnik oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce uzyskał również dochody:

• z działalności wykonywanej poza granicami Polski lub
• ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Polski,

które są zwolnione z opodatkowania na mocy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania bądź innych umów międzynarodowych, podatek oblicza się w określony sposób. W praktyce oznacza to, że:

• Do dochodów opodatkowanych w Polsce dodaje się dochody zwolnione od podatku (osiągnięte za granicą), a od sumy tych dochodów wylicza się podatek zgodnie z obowiązującą skalą podatkową
• Ustala się stopę procentową – otrzymaną wartość podatku dzieli się przez sumę dochodów z Polski i z zagranicy, a wynik mnoży przez 100.
• Ustaloną zgodnie z pkt 1 stopę procentową stosuje się do dochodu uzyskanego w Polsce podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wynik zaokrągla się do dwóch miejsc po przecinku.

Jeżeli podatnik nie osiągnął w bieżącym roku dochodu w Polsce, a jednocześnie osiągnął go za granicą, lecz obowiązuje go metoda wyłączenia z progresją, nie składa on rocznego zeznania podatkowego.

Metoda proporcjonalnego odliczenia

Metoda proporcjonalnego odliczenia polega na tym, że opodatkowaniu podlega całość dochodu, obejmująca zarówno dochody uzyskane w Polsce, jak i za granicą. Jednocześnie podatnik ma możliwość odliczenia podatku zapłaconego za granicą, jednak tylko w granicach limitu odpowiadającego podatkowi przypadającemu na dochód zagraniczny. Obliczenie tego limitu odbywa się w następujący sposób:

1. Dochód uzyskany za granicą dodaje się do dochodu osiągniętego w Polsce.

2. Od łącznej sumy dochodów wylicza się podatek dochodowy zgodnie ze skalą podatkową.

3. Otrzymaną wartość podatku mnoży się przez dochód uzyskany za granicą, a wynik dzieli przez sumę wszystkich dochodów.

W przypadku korzystania z metody proporcjonalnego odliczenia podatnik ma obowiązek złożenia rocznego zeznania podatkowego, aby wykazać dochody uzyskane za granicą, nawet jeśli w Polsce nie uzyskał żadnych przychodów.

Przykład zastosowania ulgi abolicyjnej

Pan Jan pracował w Niemczech przez cały 2024 rok i zarobił 50 000 euro. W Niemczech zapłacił podatek w wysokości 8 000 euro. Po przeliczeniu na złotówki, jego dochód wyniósł 230 000 zł, a zapłacony podatek – 36 800 zł. W Polsce Pan Jan ma też dochody w wysokości 70 000 zł.

Podatek w Polsce jest liczony od całości dochodów (230 000 zł + 70 000 zł = 300 000 zł), ale dzięki uldze abolicyjnej Pan Jan odlicza podatek zapłacony w Niemczech. Jego ostateczne zobowiązanie podatkowe w Polsce jest więc niższe.

Jak wyliczyć ulgę abolicyjną?

Aby obliczyć ulgę abolicyjną, należy zestawić kwotę podatku wyliczoną na podstawie metody proporcjonalnego odliczenia z kwotą podatku, która obowiązywałaby, gdyby do zagranicznych dochodów zastosowano metodę wyłączenia z progresją. Dochody uzyskane z tytułu wykonywania usług mogą być objęte ulgą abolicyjną.

Wzór na ulgę abolicyjną:

Ulga abolicyjna = podatek według metody proporcjonalnego odliczenia – podatek według metody wyłączenia z progresją

Od rozliczenia za rok 2021 ulga abolicyjna objęta jest limitem. Wysokość odliczenia za 2024 rok nie może przekroczyć kwoty 1 360 zł.

Kiedy limit ulgi abolicyjnej nie ma zastosowania?

Na mocy art. 27g ust. 5 ustawy PIT istnieją sytuacje, w których podatnik może skorzystać z ulgi abolicyjnej w pełnej wysokości, bez stosowania limitu. Dotyczy to przypadków, gdy dochód pochodzi z następujących źródeł:

• stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy (zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy PIT),
• usług świadczonych na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwanych wyłącznie od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób prawnych, ich jednostek organizacyjnych lub jednostek niemających osobowości prawnej (z wyłączeniem umów zawieranych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnika),
• umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów podobnego rodzaju, w tym zawieranych w ramach działalności gospodarczej podatnika (z wyłączeniem dochodów osób zasiadających w zarządach, radach nadzorczych, komisjach lub innych organach osób prawnych), pod warunkiem, że praca lub usługi są wykonywane poza terytorium lądowym państw.

Co oznacza „poza terytorium lądowym państw”? Przepisy ustawy PIT nie definiują tego terminu, dlatego odnosi się on do art. 6 ustawy o ochronie granicy państwowej. Polska jurysdykcja obejmuje:

• terytorium lądowe oraz wnętrze ziemi pod nim,
• morskie wody wewnętrzne, morze terytorialne oraz dno i wnętrze ziemi pod nimi,
• przestrzeń powietrzną nad tymi obszarami.

„Poza terytorium lądowym państw” odnosi się do:

• obszarów niezaliczanych do lądowych terytoriów państw, takich jak morze terytorialne, dno i wnętrze ziemi pod nim oraz przestrzeń powietrzna,
• obszarów niebędących częścią terytorium żadnego państwa lub podlegających ograniczonej jurysdykcji państwowej.

Dzięki temu z pełnej ulgi abolicyjnej mogą korzystać osoby uzyskujące dochody z pracy poza terytorium lądowym, na przykład marynarze, stewardesy czy piloci. Warto również zwrócić uwagę na inne ulgi podatkowe dostępne w systemie PIT, takie jak ulgi na remonty, marketing, kulturę, sport oraz wsparcie dla seniorów i nierezydentów.

Jakie zeznanie podatkowe należy złożyć?

Ulga abolicyjna podlega odliczeniu od podatku i powinna być uwzględniona w:

• załączniku PIT/O,
• odpowiednim zeznaniu rocznym, takim jak: PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-28 lub PIT-28S.

Warto również rozważyć inne ulgi podatkowe, takie jak ulgi na remonty, marketing, kulturę, sport oraz wsparcie dla seniorów i nierezydentów, które mogą być uwzględnione w zeznaniu podatkowym na lata 2024/2025.

Przychody ewidencjonowane a ulga abolicyjna

Przychody ewidencjonowane to przychody, które są dokumentowane i ewidencjonowane w sposób szczegółowy, zgodnie z przepisami prawa podatkowego. W kontekście ulgi abolicyjnej, przychody ewidencjonowane mogą mieć istotny wpływ na wysokość ulgi, którą można odliczyć od podatku.

Jeśli podatnik uzyskuje przychody ewidencjonowane z tytułu pracy lub usług wykonywanych za granicą, może skorzystać z ulgi abolicyjnej, pod warunkiem że spełnia określone w przepisach warunki. W takim przypadku, przychody ewidencjonowane są uwzględniane przy obliczaniu wysokości ulgi abolicyjnej, co może znacząco obniżyć zobowiązania podatkowe.

Jednakże, jeśli przychody ewidencjonowane pochodzą z działalności gospodarczej, która nie jest objęta ulgą abolicyjną, nie mogą one być uwzględnione przy obliczaniu ulgi. Warto również pamiętać, że przychody ewidencjonowane mogą być objęte innymi ulgami podatkowymi, takimi jak ulga na start czy ulga na działalność badawczo-rozwojową. Dlatego podatnik powinien dokładnie przeanalizować, która ulga jest dla niego najkorzystniejsza.

Znaczenie ulgi abolicyjnej dla podatników

Ulga abolicyjna odgrywa kluczową rolę dla polskich rezydentów podatkowych, którzy uzyskują dochody za granicą. Dzięki niej mogą oni uniknąć podwójnego opodatkowania, co jest szczególnie ważne dla osób pracujących poza Polską, ale posiadających nieograniczony obowiązek podatkowy w kraju. Ulga abolicyjna pozwala na obniżenie wysokości podatku dochodowego, który muszą zapłacić w Polsce, co może znacząco poprawić ich sytuację finansową.

Dla osób pracujących za granicą, ale mieszkających w Polsce, ulga abolicyjna jest nieoceniona. Pozwala ona uniknąć opodatkowania w Polsce dochodów, które zostały już opodatkowane za granicą. Dzięki temu, podatnicy mogą skupić się na swojej pracy, nie martwiąc się o dodatkowe obciążenia podatkowe.

Podstawa prawna:

1. art. 27g ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawy PIT)
2. art. 13a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (ustawy o ryczałcie)