Ulga dla pracujących seniorów - pit 0 dla seniora
Wraz z nowym rokiem w życie wszedł przepis, dzięki któremu emeryci mogą zaoszczędzić całkiem sporo pieniędzy. Chodzi o tzw. ulgę dla pracujących seniorów. Osoby, które mimo że osiągnęły wiek emerytalny, nadal mają chęci oraz zdrowie, aby pracować, mogą skorzystać z PIT-0 dla seniora. W jaki sposób rozliczyć ulgę i do jakiej kwoty obowiązuje zwolnienie z podatku?
Polski Ład, czyli szereg zmian w ustawach podatkowych, zaczął obowiązywać od początku 2022 roku. Nowelizacja podatkowa niesie ze sobą wiele strategicznych rozwiązań dla polskich rodzin, w tym również dla emerytów i rencistów. Jednym z nich jest tzw. ulga dla seniorów, dzięki czemu pracujący emeryci są zwolnieni z konieczności zapłaty podatku dochodowego przychodów ewidencjonowanych, a to oznacza, że w portfelach tej najstarszej grupy wiekowej pozostanie więcej pieniędzy.
17 mld złotych w kieszeni emerytów
Zgodnie z wyliczeniami ustawodawcy, wprowadzona zmiana w ustawie podatkowej ma polepszyć trudną sytuację materialną ok. 8 milionów osób w Polsce, co oznacza nawet 90% emerytów. Jak obliczono, dzięki nowelizacji seniorzy mają zaoszczędzić nawet 17 mld złotych rocznie.
Ulga dla pracujących seniorów, inaczej nazywana PIT-0, została wprowadzona do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 21 ust. 1, gdzie znajduje się wykaz zwolnień przedmiotowych. Nowy punkt 154 określa dokładne warunki skorzystania z ulgi.
Po co PIT-0 dla seniora?
Dla zdecydowanej większości osób świadczenia emerytalne w Polsce nie są wysokie. Wielu seniorów żyjących z samej emerytury ledwo wiąże koniec z końcem, szukając możliwości dorobku, w celu podreperowania domowego budżetu.
Tymczasem wiele osób, które osiągnęło tzw. wiek emerytalny, wciąż czuje się na siłach, aby dalej spełniać się zawodowo. Dodatkowo, postęp medycyny i większa świadomość swojego zdrowia, spowodowały, że na całym świecie długość życia ludzi wzrosła. Oznacza to, że dzisiejsi seniorzy mogą cieszyć się zdrowiem i witalnością długie lata, a co za tym idzie mogą również mieć chęć do niezaprzestawania swojej pracy zawodowej.
Wzrost emerytury poprzez dłuższe opłacanie składek
Głównym założeniem ulgi dla seniora jest zachęta do kontynuowania pracy tak, aby jednocześnie dbając o komfort psychiczny wielu seniorów odsunąć moment pobierania przez nich świadczenia emerytalnego. Przy okazji seniorzy, którzy długo pozostaną na rynku pracy mogą poprzez opłacanie składek realnie wpłynąć na zwiększenie swojej przyszłej emerytury. Dlaczego tak się dzieje? Otóż na wysokość świadczenia wpływa każdy miesiąc dodatkowej pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego i jednoczesnym niepobieraniu świadczenia. Ma to związek ze stosowanym przez ZUS sposobem obliczania emerytury. Polega on na tym, że każdy ubezpieczony gromadzi na swoim koncie kapitał, następnie jest on dzielony na liczbę miesięcy, przez które ma być wypłacana emerytura. Liczba tych miesięcy to różnica między średnim wiekiem przeżycia, a wiekiem, kiedy dana osoba przechodzi na emeryturę. Dlatego każdy rok dłuższej pracy bez pobierania świadczeń emerytalnych, może zwiększyć emeryturę o 8 do nawet 15%. W przypadku większości Polaków emerytury są bardzo niskie, dlatego skorzystanie z możliwości pracy może być dla wielu ciekawą możliwością podreperowania domowego budżetu.
Kogo obejmuje ulga dla seniora?
Podstawowym wymogiem stosowania ulgi podatkowej dla seniora, jest dalsza aktywność zawodowa przy jednoczesnym nie pobieraniu świadczeń emerytalnych, mimo że dana osoba nabyła do tego prawo.
Ulga dla pracujących seniorów PIT-0 skierowana jest do:
- osób pracujących na etatach (np. seniorów, którzy pracują na podstawie umowy o pracę, czy utrzymujących spółdzielczy stosunek pracy);
- osób, które są zleceniobiorcami (pracują na podstawie umowy zlecenie zawartej z firmą);
- osób, które prowadzą swoją działalność gospodarczą (obowiązujące formy opodatkowania to skala podatkowa, podatek liniowy, stawka 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych), oraz osiągają przychody wynikające z kontraktów menedżerskich.
Warunkiem koniecznym jest podleganie z tytułu uzyskania powyższych przychodów ubezpieczeniom społecznym. Z tego powodu, ulga dla seniorów dotyczy prawie wszystkich przychodów uzyskanych np. z umowy o dzieło.
Moment nabycia prawa do ulgi dla pracujących seniorów
Aby w pełni wykorzystać ulgę dla pracujących seniorów, kluczowe jest zrozumienie momentu nabycia prawa do tej preferencji podatkowej. Zgodnie z przepisami, prawo do ulgi przysługuje osobom, które osiągnęły wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) i mimo nabycia uprawnienia nie otrzymują emerytury ani renty rodzinnej z ZUS, KRUS czy mundurowych systemów ubezpieczeń. Ważne jest, że samo osiągnięcie wieku emerytalnego nie jest jednoznaczne z nabyciem prawa do ulgi. Podatnik samodzielnie decyduje, czy skorzysta z ulgi w momencie składania zeznania rocznego, czy już w trakcie roku podatkowego, składając stosowne oświadczenie płatnikowi.
Aby skorzystać z ulgi „na bieżąco”, konieczne jest złożenie pisemnego oświadczenia pracodawcy lub zleceniodawcy o spełnianiu warunków do jej stosowania. Oświadczenie to jest ważne tylko w okresie trwania zatrudnienia, po jego ustaniu traci ważność.
W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej według skali podatkowej, ulga jest uwzględniana w zeznaniu rocznym. Należy pamiętać, że ulga nie obejmuje przychodów uzyskanych na podstawie umów o dzieło, praw autorskich (poza uzyskanymi w ramach umowy o pracę) oraz zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, takich jak zasiłek macierzyński. Kluczowe jest również, aby z tytułu uzyskiwanych przychodów podlegać ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Kto może skorzystać z zerowego PIT-a?
PIT zerowy dla emerytów, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, przysługuje osobom, które osiągnęły tzw. wiek emerytalny, czyli:
- kobietom po ukończeniu 60. roku życia
- mężczyznom po ukończeniu 65. roku życia.
Dodatkowo, osoby te muszą mieć prawo do pobierania świadczeń takich świadczeń jak:
- emerytury lub renty rodzinnej z ZUS-u;
- emerytury lub renty rodzinnej z KRUS-u;
- emerytury lub renty rodzinnej z mundurowych systemów ubezpieczeń;
- emerytury lub renty rodzinnej, o których mowa w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
- świadczeń pieniężnych w związku ze zwolnieniem ze służby stałej funkcjonariusza służby mundurowej,
- uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego.
Aby skorzystać z korzystnego rozliczenia podatkowego ważne jest nabycie prawa do emerytury, sama decyzja nie jest potrzeba.
Prawo do ulgi dla pracujących seniorów mają osoby, które emeryturę lub rentę otrzymywali, ale zawiesili prawo do tych świadczeń. Korzystne rozliczenie obowiązuje również dla osób, które nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej.
PIT-0 dla seniora nie obejmuje osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, pobierają emeryturę, a jednocześnie dorabiają.
Jakich przychodów nie obejmuje ulga dla pracujących seniorów?
Ulga dla pracujących seniorów, nie obejmuje niektórych przychodów. Są to:
- zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłki chorobowe),
- umowy o dzieło (taka umowa nie jest oskładkowana);
- prawa autorskie (nie dotyczy tych uzyskanych w ramach umowy o pracę),
- środki zwolnione od podatku dochodowego (w to wliczają się diety, świadczenia z tytułu podróży służbowej, otrzymane zapomogi wypłacone z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, z powodu zdarzeń losowych lub długotrwałej choroby)
- środki, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia.
Limit roczny
Z prawa do ulgi mogą skorzystać pracujący seniorzy, jednak obowiązuje pewien limit dochodów. Łączny dochód zwolniony z podatku w ramach ulgi dla pracujących emerytów nie może bowiem być wyższy niż 85 528 zł rocznie. Dodatkowo, Polski Ład podwyższa kwotę wolną od podatku do 30 tys. zł. Oznacza to, że seniorzy, które rozliczają się według skali podatkowej zyskają również kwotę wolną od podatku w wysokości 30 tys. zł. Zatem w sumie osoby te nie zapłacą podatku od dochodów do kwoty 115 528 zł (30 tys. zł kwoty wolnej + 85 528 zł ulgi).
Warto dodać, że istnieje możliwość skorzystania z jednego limitu dla przysługujących ulg. Oprócz ulgi dla seniora, może to być ulga dla rodzin 4+, ulga dla młodych oraz ulga na powrót. W każdym przypadku limit w wysokości 85 528 zł jest jeden.
Ulga dla seniorów, a składka zdrowotna
Pracownik w wieku emerytalnym, który nie otrzymuje emerytury, podlega składce zdrowotnej także wtedy, gdy korzysta z ulgi PIT-0 dla seniorów. Zaliczka wynosi 9%, ale jej wysokość nie może być większa, niż zaliczka na podatek dochodowy, która byłaby należna w grudniu 2021 roku.
Co z emerytem pobierającym emeryturę?
Pobierający emeryturę nie mogą skorzystać ze zwolnienia w ramach tzw. PIT-0 dla seniorów, ale nie zapłacą podatku, o ile ich łączne przychody opodatkowane na zasadach ogólnych nie przekroczą tzw. kwoty wolnej od podatku, czyli 30 000 zł.
Jak skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów?
Możliwość skorzystania z zerowego pita istnieje zarówno w zeznaniu rocznym składanym po zakończeniu roku podatkowego, jak również w trakcie jego trwania. Pracujący seniorzy mogą zatem wyrazić chęć zastosowania ulgi podczas pobierania zaliczek na podatek przez pracodawcę lub zleceniodawcę.
Żeby skorzystać z ulgi, pracownik musi złożyć pracodawcy oświadczenie, z którego wynika, że spełnia warunki skorzystania z niej, tj. mimo że nabył prawo do emerytury lub renty rodzinnej, nie pobiera tych świadczeń. Pod groźbą odpowiedzialności karnej pracownik zobowiązuje się do poinformowania pracodawcy o każdej zmianie mającej wpływ na obliczenie podatku dochodowego.
Jak przygotować oświadczenie?
Nie ma określonego wzoru oświadczenia, które pracownik powinien dostarczyć. Należy je samemu przygotować. Ważne, aby złożyć dokument pisemnie. Zgodnie z art. 32 ust. 1g i 1h oraz art. 41 ust. 11a i 11b ustawy płatnik przy poborze zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych uwzględnia omawiane zwolnienie, jeżeli podatnik złoży mu sporządzone na piśmie oświadczenie, że spełnia warunki do jego stosowania.
W dokumencie należy poinformować o tym, że spełnia się określone warunki uprawniające do skorzystania z ulgi. W piśmie należy również zawrzeć klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.
Dokument zostanie zweryfikowany przez pracodawcę lub zleceniodawcę co do treści. Jeśli spełnione zostaną wszystkie wymagania zwolnienie zacznie obowiązywać od następnego miesiąca po złożeniu oświadczenia.
WAŻNE! W przypadku jeśli podatnik już nie będzie spełniał określonych warunków, aby skorzystać z PIT-0 dla seniora, bo np. zaczął pobierać emeryturę, należy o tym poinformować swojego pracodawcę lub zleceniodawcę. W takiej sytuacji ulga przestanie być stosowania najpóźniej od następnego miesiąca.
Samodzielne obliczenia zaliczki lub podatku
W przypadku, kiedy podatnik prowadzi działalność gospodarczą to, zgodnie z przepisami, nie można skorzystać ze zwolnienia w trakcie roku. Taka osoba będzie mogła dokonać ostatecznego rozliczenia w zeznaniu rocznym. Samodzielne obliczenie zaliczki lub podatku dotyczy:
- przychodów zagranicznych uzyskanych z pracy na etacie
- przychodów osiąganych z umów zlecenie zawartych z firmą
- przychodów z działalności gospodarczej.
Co wybrać – Pit-0 dla seniora, czy świadczenie emerytalne?
Trudno ogólnie odpowiedzieć na pytanie, czy ulga dla seniora, czy emerytura bardziej się opłaci. Każda sytuacja powinna być rozpatrzona indywidualnie. Należy wybrać, czy bardziej opłaca się pobierać świadczenie emerytalne (pamiętając o dodatkach, jak „13” emeryturze), czy pracować dłużej, co również może przełożyć się na wyższą emeryturę w przyszłości. W niektórych przypadkach okazać się może, że praca będzie korzystniejsza, a w niektórych przejście na świadczenie emerytalne.
Jednym z największych plusów ulgi dla seniorów jest możliwość elastycznego jej wykorzystania. Seniorzy mogą się zdecydować na takie rozwiązanie na początku przysługiwania im emerytury, co oznacza, że świadczenie będą pobierać później np. w momencie, kiedy zdążą już wykorzystać przysługujący im limit wolny od podatku.
